Ο Θεός Είναι Μεσαία Τάξη


(η σχετική συζήτηση στο Buzz εδώ)

Ο λογαχός H. R. Robinson ήταν η ενσάρκωση της αποτυχίας. Μια ζωή looser! Αρχές του 20ου αιώνα κατατάχτηκε στον βρετανικό στρατό, τον έστειλαν στη Μεσοποταμία κι έπαθε δυσεντερία με το καλημέρα. Κατόπιν καταχρεώθηκε και ζήτησε μετάθεση για Βιρμανία, να γλιτώσει από τους πιστωτές του. Μια μέρα δοκίμασε όπιο από περιέργεια, όμως κατευθείαν εθίστηκε. Μπήκε σε βουδιστικό μοναστήρι μήπως και αποτοξινωθεί, όμως το όπιο ήταν πιο δυνατό από τον Βούδα. Στα όνειρα του ναρκωτικού, έβλεπε συνέχεια μια πανέμορφη κοπέλα που του ψιθύριζε την Έσχατη Απάντηση, το μυστικό για τη ζωή, το σύμπαν και τα πάντα• όταν ξυπνούσε, είχε την πολύτιμη Απάντηση στην άκρη της γλώσσας του, στην άκρη του μυαλού του, έστιβε το κεφάλι του όμως δεν μπορούσε να τη θυμηθεί – μέχρι που μια νύχτα πίεσε τον εαυτό του, ξύπνησε στη μέση του ονείρου και μισοκοιμισμένος σημείωσε την Απάντηση σ’ ένα κομμάτι χαρτί (όχι, δεν ήταν 42!). Κατόπιν άνοιξε μια επιχείρηση μεταχειρισμένων αυτοκινήτων, όμως γρήγορα χρεοκόπησε. Τελικά η ζωή του διαλύθηκε εντελώς, μέχρι που μια μέρα έβαλε το πιστόλι στον κρόταφο και πάτησε τη σκανδάλη ν’ αυτοκτονήσει. Είναι απίστευτο αλλά απέτυχε και πάλι! Η σφαίρα διαπέρασε τους βολβούς των ματιών του κι όχι μόνο δεν πέθανε, αλλά έμεινε τυφλός για την υπόλοιπη ζωή του. Η ενσάρκωση της αποτυχίας, μιλάμε.

Κι όμως, όπως διαβάζω την καταπληκτική αυτοβιογραφία του, δε βρίσκω πουθενά να μην εφάρμοσε τα κηρύγματα του Steve Jobs, την Επί Του Στάνφορντ Ομιλία. Ακολουθούσε την καρδιά του, παράτησε τις σπουδές του κι αυτός για να ξεφύγει από την αγγλική μιζέρια της εποχής, κατατάχτηκε στο στρατό για ένα όνειρο, να δει εξωτικά μέρη και να ζήσει περιπέτειες. Η μοίρα κι οι εξαγριωμένοι πιστωτές τον έφεραν στη Βιρμανία, την οποία αγάπησε απ’ την καρδιά του, από χριστιανός έγινε βουδιστής. Όμως πλήρωσε ακριβά την περιέργεια μιας βραδιάς με το όπιο. Έζησε πολλές αποτυχίες όμως δεν το έβαζε κάτω και συνέχιζε – για να αποτύχει την επόμενη φορά ακόμα πιο πολύ. Ήταν και συμπαθής άνθρωπος, όπως φαίνεται μέσα από το βιβλίο του: δίκαιος, κριτικός προς τον αγγλικό ρατσισμό, φιλάνθρωπος προς τους Βιρμανούς, τους οποίους αγαπούσε πιο πολύ από τους συμπατριώτες του. Το ότι ήταν αξιόλογος άνθρωπος το βεβαιώνει ο φίλος του και συνάδελφος στον στρατό της Βιρμανίας, ο Eric Blair (που αργότερα έγινε πολύ πιο γνωστός ως George Orwell).

Όμως ποτέ δεν ενώθηκαν οι τελείες στη ζωή του λογαχού Robinson. Ο αγώνας δεν δικαιώθηκε, τα όνειρα δεν πραγματοποιήθηκαν, η αποτυχία δεν απεδείχθη τελικά ευλογία, παρόλο που συνεχώς ακολουθούσε την καρδιά του, σύμφωνα με Steve Jobs. Τι μπορεί να σημαίνει αυτό; Μήπως ότι ο Θεός είναι Αμερικάνος κι όχι Άγγλος, ενώνει τις τελείες στη ζωή του Steve Jobs αλλά όχι στη ζωή του λοχαγού Robinson; Μπορεί, όμως πιο πιθανό μου φαίνεται ο Θεός να είναι μεσαία τάξη. Όπως η μεγάλη πλειοψηφία όλων ημών που καταναλώνουμε τον μύθο της Επί Του Στάνφορντ Ομιλίας. Και θεωρούμε φυσιολογικό να απολαμβάνουμε την εργασία μας, να δουλεύουμε σε κάτι που μας αρέσει – ενώ για τον ωκεανό των κατώτερων τάξεων, τα πράγματα δεν είναι τόσο ειδυλλιακά, εκεί κάνεις κάτι από ανάγκη, να βγει το μεροκάματο, κι η εργασιακή απόλαυση είναι πολυτέλεια. Όμως εμείς καλούμαστε να συνδυάσουμε το τερπνόν μετά του ωφελίμου και μάλιστα όχι μόνο για την απόλαυση του αντικειμένου, αλλά και ως οδό ανάδειξης κι επιτυχίας. Η εργασιακή απόλαυση ως μέσο για την απελευθέρωση της δημιουργικότητάς μας – τι λέω; ως ένθεος βίος, αφού οι αποτυχίες θα αποδειχθούν φαινομενικές και πρόσκαιρες, δεν θα είναι καν αποτυχίες αλλά μεταμφιεσμένες ευκαιρίες. Όταν έρθει η ώρα, ο Θεός θα ενώσει τις τελείες, ο αγώνας θα δικαιωθεί, ενδεχομένως μάλιστα να αναληφθούμε, όπως ο Μεσσίας, στους ουρανούς της ανώτερης τάξης. Πολύ ωραίο όραμα, το παραδέχομαι, όμως φοβάμαι ότι αφήνει απ’ έξω τη μεγάλη θάλασσα της κατώτερης τάξης. Ο Θεός είναι μεσαία τάξη.


*   *   *   *   *

ΥΓ: Ξεχάσαμε όμως την Έσχατη Απάντηση, αυτήν που παρεδώθη μέσα σε όνειρο στον λογαχό Robinson! Σήμερα λοιπόν, αγαπητέ αναγνώστη, σου έχω το μεγάλο μυστικό για τη ζωή, το σύμπαν και τα πάντα – και μάλιστα δωρεάν. Αν νιώθεις δυνατός να περπατήσεις εκεί που και οι άγγελοι ακόμα τρέμουν να διαβούν, συνέχισε την ανάγνωση με δική σου ευθύνη, να δεις το τέλος της φιλοσοφίας, της θρησκείας, της ιστορίας, της ψυχολογίας, όλων. Εγώ πάντως σε προειδοποίησα.

Η Έσχατη Απάντηση λοιπόν, αυτό που διάβασε ο λοχαγός Robinson το πρωί της επόμενης ημέρας, αφού ξύπνησε μέσα στη νύχτα και το σημείωσε βιαστικά σ’ ένα κομμάτι χαρτί, ήταν:
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

ΚΑΛΗ Η ΜΠΑΝΑΝΑ, ΑΛΛΑ ΚΑΛΥΤΕΡΗ Η ΦΛΟΥΔΑ!

Η παρακαταθήκη του λοχαγού Robinson στην ανθρωπότητα, η Επί Του Οπίου Ομιλία! Ας είναι καλά ο άνθρωπος, σ' όποιον ουρανό (ή κόλαση) κι αν βρίσκεται τώρα, γιατί φαίνεται συμπαθής μέσα από το βιβλίο του. Κι όταν έρθει η ώρα να ξαναγεννηθεί, ας του χαρίσει ο Βούδας όλα όσα ονειρεύτηκε και πόθησε, όμως το σύμπαν δεν συνωμότησε για να τον βοηθήσει.

14 σχόλια:

  1. Ανώνυμος8/10/11

    Ο Θεός είναι νεκρός...μας απέμεινε
    ο Βούδας....αλλά κι αυτός τον τελευταίο καιρό δεν νοιώθει πολύ
    καλά....

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Αμάν!

    Βραχυκύκλωσε η μεσαία τάξις!

    +Μπανανοφλούδισον+

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Ανώνυμος8/10/11

    Πάολο Κοέλιο είσαι ψεύτης και γαμιέσαι...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Απο μπανανόφλουδες.. να φάν' κι οι κότες!
    (κυριολεκτικα και μεταφορικα)

    Δίνεις ρέστα!!! :)))

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Ανώνυμος8/10/11

    special!!
    keep up

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Ανώνυμος8/10/11

    never mind

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Ανώνυμος9/10/11

    Οι ομιλίες και οι απόψεις είναι για να κρατάμε τα σημεία τους. Δεν είναι δόγματα ούτε και κανένας Jobs δεν έδωσε συντεταγμένες. Ο άνθρωπος αυτό αισθάνθηκε, αυτό του βγήκε. Τυχερός; Ικανός; Ηγέτης; Έξυπνος; Παρορμητικός; όλα μαζί;

    Δεν έβγαλε εγχειρίδιο για να ακολουθήσεις. Η ζωή δεν γράφεται σε βιβλία. Και φυσικά η ομιλία του δεν έλεγε 100 τρόποι να επιτύχεις.

    Εγώ θα σταθώ σε ένα σημείο. Στον θάνατο και σε αυτά που αναφέρει. Μόνο αυτό μου φτάνει.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Εφόσον η ομιλία έγινε, ως ένα βαθμό, μύθος, η κριτική μου πάει περισσότερο στους καταναλωτές της παρά στον ομιλητή. Ουσιαστικά δεν λέω κάτι για τον ίδιο τον Jobs (παρά μόνο ότι μου κακοφαίνεται που τη διαβάζει από το χαρτί), αλλά για την εικόνα του που δημιουργούν οι καταναλωτές της Ομιλίας.

    Επ' αυτού λοιπόν κρίνω, προτείνω, παρατηρώ, ότι ο κόσμος ξεχνά πως η Ομιλία ήταν αριστοκρατική. Ειπώθηκε για τους λίγους και εκλεκτούς, όχι για σένα και για μένα. Η προτροπή π.χ. "ακολούθησε την καρδιά σου στα εργασιακά, όχι κατ' ανάγκη την πεπατημένη", σε παγκόσμιο επίπεδο βγάζει κατευθείαν απ' έξω το 80% / 90% / 95% της υφηλίου. Είμαι σίγουρος ότι κι ο ίδιος ο Steve Jobs το καταλάβαινε αυτό, όμως τότε απευθυνόταν στους φοιτητές του Στάνφορντ. Αν π.χ έγραφε στο ημερολόγιό του για τα ίδια θέματα, ή αν απευθυνόταν σε ευρύτερο κοινό, θα τα έλεγε αλλιώς.

    Τώρα, το κομμάτι για τον θάνατο ήταν, πράγματι, το πιο ενδιαφέρον της Ομιλίας. Με ενοχλεί λίγο που ανάγει τον θάνατο σε επιχειρηματικό σύμβουλο: "Το να θυμάμαι πάντα πως σύντομα θα πεθάνω, ήταν η καλύτερη βοήθεια για να παίρνω τις σωστές αποφάσεις στη ζωή μου". Η επίγνωση του θανάτου ως βελτιστοποίηση επιχειρηματικότητας. Αυτό με τσίμπησε λίγο. Όμως και πάλι, σε εκκολαπτόμενους επιχειρηματίες απευθυνόταν. Έτσι δεν είναι; Ή εγώ το βλέπω έτσι;

    (Αν θες να συνεχίσουμε τη συζήτηση, διάλεξε τουλάχιστον ένα nick, ό,τι θέλεις, μην είσαι έτσι "ανώνυμος")

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Το "ακολούθησε την καρδιά" σου μπορεί να εκφραστεί σαν αποτέλεσμα της αγάπης για αυτό που κάνεις. Φυσικά είναι και θέμα ικανοτήτων που ίσως μια πλειάδα ανθρώπων μπορεί να μην έχουν καλλιεργήσει.

    Για παράδειγμα ένας 20αρης που θα πατήσει πόδι στον πατέρα του που επιμένει να σπουδάσει το Χ, ή μπορεί να το πράξει για να τον ευχαριστήσει και μετά να πάρει τον δικό του δρόμο.

    Αλήθεια, πόσοι άνθρωποι που ακολούθησαν μονοπάτι αντίθετο με αυτό που έλεγε η πεπατημένη δεν είναι ευτυχισμένοι; Όπως φυσικά και κάποιο σπάσανε τα μούτρα τους. Το θέμα είναι ότι αν κάνεις κάτι με αγάπη, δοθείς σε αυτό, τότε έχεις ευκαιρία να επιτύχεις. Αν το κάνεις αγγαρεία, μην το κάνεις ποτέ.

    Όχι, κανένας θάνατος δεν μπορεί να σε συμβουλέψει επιχειρηματικά.

    Μπορεί όμως να σε ξυπνήσει για να δράσεις. Να μην αναβάλλεις. Αποβάλλει να συμπτώματα ντροπής, ενδεχομένως και κατωτερότητας, ή κομπασμού. Όλα είναι εφήμερα. Το ίδιο κι αυτός κι εμείς. Όμως το να είσαι ονειροπόλος ή τρελός και διψασμένος για να πράττεις είναι κι αυτό μια φιλοσοφία.

    ναι μιλούσε σε εκλεκτούς, ωστόσο είναι αρκετά έξυπνος για να καταλάβει ότι την ομιλία του θα την παρακολουθούσαν και άλλοι μέσω του διαδικτύου.

    Δεν βλέπω τον Jobs σαν κάποιο απόστολο. Δεν βλέπω κάποιον για να γίνω ακόλουθος, ή κάποιο δόγμα στα λεγόμενά του. Δεν είναι Δόγμα σημαίνει πως δεν είναι η απόλυτη αλήθεια. Υπάρχουν και άλλες αλήθειες εκεί εξω. Ο καθένας που διαβάζει αυτές τις γραμμές μπορεί να κρατήσει τα δικά του κομμάτια.

    Ποτέ δεν θα μπορούσα να πάρω αυτούσιο ένα κείμενο και να το κρίνω σαν προτροπή για στάση ζωής. Γιατί ο Jobs μιλούσε για τον δικό του κόσμο, με τα δικά του κριτήρια.

    Να σου πω σε μια περίπτωση ένα σενάριο; Βλέπω ότι η ζωή μου είναι αδιέξοδη, πήζω στην Αθήνα απο το πρωί μέχρι το βράδυ δουλειά σε κάποιον τρίτο. Αποφασίζω να φύγω και να πάω σε ένα χωριό να βρω γη να καλλιεργήσω.

    ή οι γονείς μου με πιέζουν για οικονομικά ενώ εγώ θέλω να να σχεδιάζω αυτοκίνητα.

    Εκεί βρίσκω εφαρμογή σε αυτές τις προτροπές: Ο χρόνος σας είναι περιορισμένος. Μην τον σπαταλάτε, λοιπόν, ζώντας τη ζωή κάποιου άλλου ανθρώπου. Μην παγιδευτείτε από το δόγμα τού να ζείτε από τα αγαθά της σκέψης ενός άλλου. Μην αφήστε το θόρυβο από την άποψη άλλων ανθρώπων να πνίξει την δική σας, εσωτερική φωνή. Και, το πιο σημαντικό απ' όλα, να έχετε πάντα το θάρρος να ακολουθείτε την καρδιά και το ένστικτό σας.

    Για άλλους μπορεί να μην ισχύει τίποτα απο αυτά. Μπορεί να σε περιορίζει η γυναίκα που θα παντρευτείς (μήπως λάθος επιλογή;) μπορεί να σε εμποδίζουν οι γνώσεις σου, η τεμπελιά σου, η αναβλητικότητα σου ή η απερισκεψία σου. Μπορεί να αγαπάς τη μουσική πολύ και να θέλεις να γίνεις στιχουργός ή συνθέτης αλλά να μην μπορείς να διακρίνεις αν γράφεις πράγματα αρεστά ή αδιάφορα.

    Μπορεί να μην έχεις την δυνατότητα να διαχειριστείς τις συνεργασίες σου.

    Επομένως κράτα στα δικά σου γρανάζια, ποια γρανάζια ταιριάζουν απο τα παραπάνω λόγια του Jobs ή του Γκάντι ή του οποιουδήποτε φίλου σου και αν τα θεωρείς καλά δες πως μπορεί να λειτουργήσουν.

    Αν πάρεις κατα γράμμα ένα κουστούμι που είναι φτιαγμένο για γίγαντα κι εμείς ήμαστε νάνοι, τότε τίποτα δεν θα μπορέσει να ταιριάξει. Ίσως μπορέσει να μας σκεπάσει όταν κρυώνουμε

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Σ' ευχαριστώ για όλες αυτές τις σκέψεις που κάθισες και έγραψες.

    Έχω μια μικρή ένσταση, δεν μπορώ να πιστέψω ότι ο Jobs θα φανταζόταν τις διαστάσεις που θα έπαιρνε στο μέλλον η Ομιλία του. Το ήξερε σίγουρα ότι θα την έβλεπαν κι άλλοι, οπωσδήποτε όμως όχι ότι θα ξεσηκώσει τέτοιο θόρυβο.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. Μπορεί. Δεν θα το μάθουμε ποτε. Αλλά εδώ ασχολούνται με τόσα και τόσα ο κόσμος, δεν θα ασχολούνταν με αυτή;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  12. Κάτι που συχνά ξεχνάμε, είναι ότι εκτός από το τι θέλουμε εμείς να κάνουμε, υπάρχει και το τι χρειάζεται να γίνει. Χρειάζεται π.χ. να φυτευτούν και να συγκομιστούν πατάτες, να μεταφερθούν με τραίνα και φορτηγά, να πωληθούν σε καταστήματα, να καθαριστούν και να πεταχστούν τα φλούδια τους, προκειμένου να φάμε όλοι το πατατάκι μας μπροστά στην τηλεόραση.

    Πόσοι όμως από εμάς θέλουν πραγματικά (και νιώθουν δημιουργικά και υπέροχα όταν το κάνουν) να σκάβουν στο χωράφι με τις πατάτες, να οδηγούν το φορτηγό, να χτυπάνε στο ταμείο του σουπερμάρκετ, να μαζεύουν τα σκουπίδια από τους κάδους;

    Έχω κάποιες προτάσεις και γι' αυτό, βέβαια, σε κοινωνικό όμως επίπεδο, όχι σε ατομικό (και στην πραγματικότητα δεν έιναι δικές μου, είναι του Χάξλεϋ). Το θέμα είναι ότι στη δεδομένη κοινωνία, η κατάσταση είναι αυτή: υπάρχουν πάρα πολλά επαγγέλματα που είναι αναγκαία και που δεν είναι καθόλου ευχάριστα ούτε δημιουργικά. Αν όλοι ακολουθούν το δρόμο της καρδιάς τους, θα μείνουμε νηστικοί και άστεγοι - εκτός κι αν έλθουν εξωγήινοι να δουλέψουν οικοδομή.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  13. Παλιά, στη Θεσσαλονίκη, μιλούσα μ' ένα ζευγάρι φίλων για την κόρη τους. "Κάνει την επανάσταση της εφηβείας", είπε σε κάποια στιγμή η μαμά. Συμφωνήσαμε όλοι, μέχρι που ξαφνικά είπε ο μπαμπάς - περισσότερο στον εαυτό του παρά σε μας: "Εγώ δεν πέρασα εφηβεία στη ζωή μου".

    Ήταν ο μεγαλύτερος απ' όλους στην ηλικία, με χρονολογία γέννησης στη δεκαετία του '50. "Ήμασταν πολύ φτωχοί", συνέχισε, "κι όλη η εφηβεία μου ήταν σχολείο - μεροκάματο - σχολείο - μεροκάματο, για να 'χουμε φαγητό στο τραπέζι. Ούτε που μου περνούσε από το μυαλό ότι είμαι σε μια ιδιαίτερη ηλικία, την εφηβεία, όπου υποτίθεται ότι πρέπει να κάνω κάποια απαραίτητα πράγματα για την ανάπτυξη της προσωπικότητάς μου. Όλη η αγωνία ήταν να βγει το μεροκάματο για να 'χει να φάει η οικογένεια".

    Αυτό θυμήθηκα τώρα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  14. Α ρε Robinson ... Η πιο έμμεση μα και αληθινή βλασφημία κατά του saint-Jobs..

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Αδερφέ, δεν ξέρω τούτο το φεγγάρι
Στης καρδιάς της άδειας τη φυρονεριά
Πούθε τάχει φέρει, πούθε τάχει πάρει
Φωτεινά στην άμμο, χνάρια σαν κεριά.