"Καλή Αντάμωση Στα Γουναράδικα"

Έγινε σάλος πριν οκτώ χρόνια, όταν ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Β. Διαμαντόπουλος έκλεισε τον λόγο του στη Βουλή με τη φράση: "ραντεβού στα γουναράδικα". Προκλητική, ακατανόητη, τελικά ανέκυψε ότι ήταν συνηθισμένη φράση του Άρη Βελουχιώτη (ως "καλή αντάμωση στα γουναράδικα"). Λαϊκή έκφραση που ο Άρης χρησιμοποιούσε για να δείξει τον κίνδυνο που διέτρεχαν οι αντάρτες σχεδόν κάθε μέρα: οι αλεπούδες βγαίνουν από τη φωλιά τους, δεν ξέρουν αν θα ξαναγυρίσουν, οπότε αποχαιρετιούνται λέγοντας "καλή αντάμωση στα γουναράδικα", κρεμασμένες γούνες στο τσιγκέλι. 

Κι όμως! Το "καλή αντάμωση στα γουναράδικα" είναι πολύ πιο παλιό από την εποχή του Άρη! Πολλούς αιώνες πιο παλιό!

Λοιπόν, η έκφραση είναι από το Συνέδριο των Πουλιών του Αττάρ (12ος αιώνας), έναν υπερθησαυρό της Περσικής λογοτεχνίας που οι Ιρανοί κρατάν για τον εαυτό τους, δεν μας τον λένε, και πρέπει να κάνουμε χίλιες προσπάθειες να τον βρούμε. Όσοι από σας εκτιμάτε τον Μπόρχες, να ξέρετε ότι έχει γράψει το εξής:

Το ότι κάποιος θα ξεπεράσει την τεράστια μορφή που έγραψε τη Θεία Κωμωδία [τον Δάντη], μοιάζει απίστευτο και πολύ σωστά μοιάζει απίστευτο.

Κι όμως, αυτό το κατόρθωμα έχει γίνει.

Είναι το Συνέδριο των Πουλιών του Αττάρ.

Εδώ πρέπει να φύγουμε από κυνηγημένους αντάρτες. Πρέπει να πάμε στην καρδιά του σούφικου μυστικισμού. Όπου "ο χωρισμός των αλεπούδων" σημαίνει, λίγο πολύ, τη στιγμή του θανάτου μας. Τη στιγμή που ό,τι κάναμε στη ζωή μας, κι ό,τι δεν κάναμε, ό,τι πετύχαμε, κι ό,τι αποτύχαμε δεν θα 'χει καμία σημασία. Στη γλώσσα του σούφικου μυστικισμού αυτό επικράτησε να αποδίδεται με τη λέξη Εαυτός (ναφς στα αραβικά), δηλαδή όλα τα διάφορα "Ηλίας", "Μαρία", "Γιώργος" κ.λπ. που κουβαλήσαμε μια ζωή: παιχνιδάκια, μας τα δώσαν να παίξουμε λίγο, κάποια στιγμή μας τα παίρνουν οριστικά. Παραθέτω την αλληγορική ιστορία του Αττάρ στην αγγλική μετάφραση των Darbandi & Davis:

The Self’s squint-eyed and cannot guide you well, 

Part dog, part parasite, part infidel 

...................................................................

If though 

You weep that here on earth you cannot know 

Enough of this audacious infidel, 

Don’t worry; you’ll be comrades down in hell. 

 

Two Foxes 

Two foxes met, and tasted such delight

They could not let each other out of sight. 

But then a king came hunting on the plain 

And parted them. ‘Where shall we meet again?’ 

She yelped. He barked back as he reached their hole: 

‘At the furrier’s, dear -- hung up as a stole!’ ”

Κάνω μια προσπάθεια να το αποδώσω στα ελληνικά όσο μπορώ:  

Ο Εαυτός είναι αλλήθωρος, κακός οδηγός, 

Σκυλί, παράσιτο και άπιστος μαζί

...................................................................

Παραπονιέσαι

Πως δε χορταίνεις αυτόν τον θρασύ άπιστο 

Σε τούτον δω τον κόσμο; 

Μην ανησυχείς, θα είστε σύντροφοι στην κόλαση. 

 

Δυο Αλεπούδες

Δυο αλεπούδες έσμιξαν και πέρασαν υπέροχα

Δεν άντεχαν να ξεκολλήσουν η μια απ' την άλλη.

Όμως ο βασιλιάς βγήκε για κυνήγι στην πεδιάδα 

Και τις χώρισε. ‘Πότε θα ξαναειδωθούμε;’ 

Κλαψούρισε αυτή. Κι αυτός απάντησε: 

‘Στον γουναρά, αγάπη μου -- κρεμασμένες γούνες κι οι δυο!’ 

Και για να τιμήσουμε την ισλαμική παράδοση (ο Άγγελος του Θανάτου είναι Ισλάμ, έτσι δεν είναι;), ας κλείσουμε με τους mywithoutYou:

 

Ο Άγγελος του Θανάτου ήρθε στο δωμάτιο του Βασιλιά Δαυίδ: "Φίλε, ώρα να πηγαίνουμε"

"Όχι, Άγγελε, πολύ νωρίς, δεν είναι ώρα μου να φύγω"

"Συγνώμη, φίλε, τώρα κράτα το χέρι μου και πάμε"

"Όμως, Άγγελε, δε θα 'πρεπε να είχα ένα προειδοποιητικό σημάδι πριν πεθάνω;"

"Έλα τώρα, Δαυίδ, πάμε εκεί που πήγε η γιαγιά σου, ο παππούς σου όταν ήρθε η ώρα τους να φύγουν"

"Όμως καθάρισα τον Γολιάθ με μια σφεντόνα! Δεν μπορεί να είναι ώρα μου να φύγω!"

"Θα σε περιμένει όταν φτάσουμε. Έλα, πάμε εκεί που πήγε η μητέρα σου κι οι θείοι σου κι οι θείες σου όταν ήρθε η ώρα τους"

"Τουλάχιστον να πω στον Σολομώντα τα μυστικά που έμαθα;..."

"Συγνώμη, φίλε, δεν είναι δική μου δουλειά. Σύνελθε, Δαυίδ! Σκέψου πού είναι τώρα ο Ουρίας, τον παράτησες ολομόναχο στο πεδίο της μάχης. Σκέψου πού είναι τώρα η Βηρσαβεέ, την έπαιρνες μάτι απ' τις ταράτσες ενώ λουζόταν. Σκέψου πού είναι το απρόσμενο παιδί σας από κείνη τη νύχτα έρωτα: oλονών ήρθε η ώρα τους να φύγουν"

"Έλα, Δαυίδ, πάμε εκεί που πάει όλος ο κόσμος"