Κάποτε, σε μια πόλη του Ταϊλανδικού βορρά, οκτώ η ώρα το πρωί: ο δρόμος είχε τη δική του ιστορία, που δεν διέφερε σε τίποτα από τις μυριάδες άλλες ιστορίες των μικρών ταϊλανδικών δρόμων. Χαμηλά σπιτάκια και μικρομάγαζα, μια αλάνα με συρμάτινο φράχτη, λακούβες και υποτυπώδη πεζοδρόμια, απλωμένες μπουγάδες, μηχανάκια και λίγο παραπέρα ένα σχολείο. Ο σκύλος είχε επίσης τη δική του ιστορία, όπως όλοι οι περιφρονημένοι σκύλοι της Ταϊλάνδης: να διασχίζει αδιάκοπα την πόλη και να αποφεύγει αυτοκίνητα κι ανθρώπους. Δεν ήξερε όμως τίποτα από φραγμένες αλάνες, οπότε όταν προσπάθησε να διασχίσει το σύρμα του φράχτη, μπλέχτηκε για τα καλά.
Πρώτα πέρασαν κάποιοι καλοντυμένοι τύποι, μάλλον καθηγητές στο κοντινό σχολείο καθότι κρατούσαν χαρτοφύλακες. Έριξαν μια ματιά στον σκύλο και συνέχισαν τον δρόμο τους, είχαν πιο σημαντικά πράγματα ν' ασχοληθούν.
Κατόπιν πέρασαν οι βουδιστές μοναχοί επιστρέφοντας στον ναό τους από την πρωινή βόλτα για το φαγητό της ημέρας. Ούτε καν ασχολήθηκαν με τον μπλεγμένο σκύλο, συνέχισαν κι αυτοί τον δρόμο τους, ξυπόλητοι και βουδιστές, είχαν πιο πνευματικά πράγματα ν' ασχοληθούν.
Κατόπιν πέρασαν κάποια πιτσιρίκια, μάλλον μαθητές στο σχολείο. Σταμάτησαν λίγο και γέλασαν με τον σκύλο και τις αδέξιες προσπάθειές του να ξεμπλεχτεί, και μετά συνέχισαν κι αυτά τον δρόμο τους, είχαν πιο σχολικά πράγματα ν' ασχοληθούν.
Κατόπιν πέρασαν δύο κυρίες. Δεν είναι σωστό να κρίνουμε, όμως το μακιγιάζ και το ντύσιμό τους (ή καλύτερα, το μη-ντύσιμό τους) υποδείκνυαν ότι ήταν μάλλον γυναίκες της νύχτας. Είδαν τον σκύλο, σταμάτησαν αμέσως και τον βοήθησαν να ξεμπλεχτεί από το σύρμα.
Ζητείται συγγραφέας να γράψει την εκμοντερνισμένη εκδοχή του Καλού Σαμαρείτη. Τα ηθικά διδάγματα ανοιχτά.
Once Upon A Time In Thailand
Παραδόξως Όλα Θα Πάνε Καλά!
Καλά Χριστούγεννα, άπαντες! Καλές γιορτές και μην το βάζετε κάτω, γερά με τσαμπουκά.
Παραδόξως όλα θα πάνε καλά.
Η Ιουλιέτα Του Σρέντινγκερ
Μέσα σε ένα κουτί βάζουμε μια γάτα μαζί με ένα φιαλίδιο υδροκυάνειο. Το δηλητήριο θα ελευθερωθεί και θα σκοτώσει τη γάτα μόνο από τη ραδιενέργεια ενός ατόμου, το οποίο διασπάται σε τυχαίο χρόνο και με πιθανότητα 50% ανά ώρα. Όσο δεν ανοίγουμε το κουτί, τότε το άτομο θα είναι σε κβαντική υπέρθεση: 50% ακέραιο και 50% διασπασμένο ταυτόχρονα. Αν όμως μετά από μια ώρα ανοίξουμε το καπάκι, τότε θα δούμε να συμβαίνει μόνο ένα από τα δύο. Ας μεταφέρουμε όμως αυτήν την αρχή και στη γάτα: όσο δεν ανοίγουμε το κουτί, το αιλουροειδές θα είναι 50% ζωντανό και 50% νεκρό ταυτόχρονα. Αν όμως μετά από μια ώρα ανοίξουμε το κουτί, τότε θα δούμε τη γάτα να είναι μόνο σε μία από τις δύο καταστάσεις κ.λπ.
Κάπως έτσι πάει το περίφημο νοητικό πείραμα του Σρέντινγκερ, που καταδεικνύει πόσο ξένες είναι οι κβαντικές έννοιες προς τις καθημερινές μας παραστάσεις, οι οποίες γνωρίζουν μόνο από απόλυτες διαζεύξεις: είτε σοσιαλισμό θα έχουμε είτε βαρβαρότητα, όχι όμως και τα δύο μαζί. Λοιπόν... πάντα με αγρίευε λίγο αυτή η ευκολία της γατοκτονίας, έστω και σε νοητικό πείραμα! Πολύ αναλώσιμες πρέπει να τις είχε τις γάτες ο Σρέντινγκερ για να τις σκοτώνει έτσι εύκολα, έστω και στο μυαλό του. Θα μπορούσε να είχε σχεδιάσει το παράδειγμά του αλλιώς, όχι όμως με υδροκυάνεια και σκοτωμένες γάτες. Δεν έκανε κανένα έγκλημα, φυσικά, αλλά τι να πω, μου κάθεται κάπως.
Κάτι παρόμοιο και με το περίφημο κοάν του Ζεν δασκάλου Λιν Τζι (ιδρυτή της σχολής Ρινζάι): «Αν συναντήσεις τον Βούδα στο δρόμο, σκότωσέ τον!». Ήθελε να τονίσει στους μαθητές του τη σημασία της μη-προσκόλησης σε οτιδήποτε, ακόμα και στο πρόσωπο του Φωτισμένου (δε φαινόταν όμως να είχε αντίρρηση για την προσκόληση των μαθητών στο δικό του πρόσωπο - άλλο θέμα αυτό). Λοιπόν, δεν ξέρω, μου κακοφαίνεται αυτή η ευκολία χρήσης του ρήματος «σκοτώνω». Δεν είναι έγκλημα, όμως νομίζω πως ο άνθρωπος που έφτιαξε αυτό το κοάν, πρέπει να είχε το μυαλό του γεμάτο με βίαιες σκέψεις. Θα μπορούσε να έλεγε, π.χ. «Αν συναντήσεις τον Βούδα στο δρόμο, προσπέρασέ τον. Σφύρα αδιάφορα. Κάνε πως διαβάζεις τις εφημερίδες στο περίπτερο». Κάτι τέτοιο.
Νομίζω ότι καλό είναι να ηρεμήσουμε όλοι μας, να σταματήσουμε να σκοτώνουμε γάτες και Βούδες, και να κάνουμε έρωτα, όχι πόλεμο. Η ζωή είναι δύσκολη από μόνη της, ας μην την κάνουμε ακόμα πιο δύσκολη γεμίζοντάς την με σκοτωμένες νοητικές γάτες και σκοτωμένους νοητικούς Βούδες. Αν εγώ ήμουν στη θέση του Σρέντινγκερ, θα διατύπωνα το παράδειγμά του ως εξής:
Μέσα σε ένα δωμάτιο βάζουμε την Ιουλιέτα και τον Ρωμαίο. Ένα διαχωριστικό ανάμεσά τους άρεται μόνο από τη ραδιενέργεια ενός ατόμου, το οποίο διασπάται σε τυχαίο χρόνο και με πιθανότητα 50% ανά ώρα – κάτι το οποίο τελικά οδηγεί σε εγκυμοσύνη της Ιουλιέτας. Μετά από μία ώρα ανοίγουμε την πόρτα του δωματίου: υπάρχουν 50% πιθανότητες να διαπιστώσουμε ότι σε εννιά μήνες θα έχουμε ευτυχές γεγονός, κι άλλες 50% για να διαπιστώσουμε το αντίθετο (το οποίο πάντως είναι κι αυτό ευτυχές γεγονός, με διαφορετικό τρόπο όμως). Ή το ένα ή το άλλο.
Πριν ανοίξουμε την πόρτα, το ραδιενεργό άτομο θα είναι σε κβαντική υπέρθεση, διασπασμένο και ακέραιο ταυτόχρονα. Μεταφέροντας τη διατύπωση και στην Ιουλιέτα, τότε αυτή θα είναι έγκυος και μη-έγκυος ταυτόχρονα. Όσο δεν παρατηρείται, φυσικά. Όταν όμως ανοίξουμε την πόρτα, τότε θα έχουμε παρατήρηση, η κυματοσυνάρτησή της θα καταρρεύσει στη μία ή στην άλλη κατάσταση κι ο κόσμος θα αποκατασταθεί όπως τον γνωρίζουμε.
Στην καθημερινότητά μας βέβαια ξέρουμε ότι μια γυναίκα θα είναι ή δεν θα είναι έγκυος, τίποτα ενδιάμεσο. Στην κβαντική φυσική όμως ισχύουν άλλοι νόμοι• ακριβώς, προβλέπεται από τη θεωρία: μια γυναίκα μπορεί και να είναι ολίγον έγκυος.
Η Ζωή Αλλάζει Δίχως Να Κοιτάζει Τη Δική Σου Μελαγχολία
Η δική μου μεταστροφή δεν έγινε καθ’ οδόν προς τη Δαμασκό, αλλά μέσα σε μια δημόσια υπηρεσία πριν λίγους μήνες. Ήμασταν μερικές εκατοντάδες άτομα, μερικές εκατοντάδες χαρτάκια με τριψήφιους αριθμούς, και περιμέναμε τη LED επιγραφή να δείξει το δικό μας νούμερο και τους βασανιστές στα γραφεία να μας καταδεχθούν. Κούραση, μια κάποια ανησυχία κι ατέλειωτη πλήξη. Αρχικά νομίζαμε ότι εμείς κρατούσαμε τα χαρτάκια, μετά όμως καταλάβαμε ότι τα χαρτάκια κρατούσαν εμάς. Μια μεγάλη οθόνη τοίχου στο χώρο αναμονής μάς βομβάρδιζε με ταινίες χωρίς ήχο – στην αρχή δείξαν ένα καρτούν, κατόπιν το Καζινό Ρουαγιάλ – μπας και ξεγελαστούμε ότι είμαστε στο Σπήλαιο του Πλάτωνα και εκλάβουμε τα προϊόντα της βιομηχανίας του θεάματος ως πραγματικότητα. Μάταιος κόπος. Η ψευδαίσθηση δεν έπιανε, κανείς δεν ξεχνούσε στιγμή ότι βρισκόταν πιο χαμηλά κι από τον τελευταίο κύκλο της Κολάσεως: μέσα σε μια δημόσια υπηρεσία. Εξάλλου, η έλλειψη ήχου σαμποτάριζε το όλο εγχείρημα.
Εξαντλήσαμε όλα τα μέσα να κάνουμε την εμπειρία λίγο πιο ενδιαφέρουσα. Και τι μπορείς να κάνεις; Ποιάνεις κουβέντα με τον διπλανό, πας στο κυλικείο για καφέ, διαβάζεις λίγες σελίδες από το βιβλίο που έφερες, ξαναπάς στο κυλικείο για καφέ, κοιτάζεις τις κοπέλες, βγαίνεις έξω να περπατήσεις λίγο, ξαναπάς στο κυλικείο για καφέ, ξαναλές δυο κουβέντες με τον διπλανό κ.λπ. Όμως μετά από ατέλειωτες ώρες αναμονής, όλα αυτά κατέρρευσαν κι απόμεινε ο καθένας με το χαρτάκι του να κάνει υπολογισμούς – πόσο χρόνο περίπου κρατάει κάθε αριθμός, πόσοι αριθμοί είναι ακόμα μπροστά, πολλαπλασιασμός. Τελεία και παύλα: ήμασταν ηττημένοι.
Μετά το Καζινό Ρουαγιάλ, η οθόνη το γύρισε στα βιντεοκλίπ – πάντα χωρίς ήχο. Κάπου εκεί λοιπόν, τότε που όλοι είχαμε πια συμβιβαστεί με την ιδέα ότι αναχθήκαμε σε τριψήφιους αριθμούς χωρίς ταυτότητα, χωρίς ανθρώπινη υπόσταση... κάπου εκεί έγινε το θαύμα. Γιατί η οθόνη άρχισε να δείχνει το πιο σοκαριστικό, σεξουαλικό, φρικιαστικό βιντεοκλίπ που είδα ποτέ μου. Μια παρέλαση τεράτων, σωμάτων, μορφών, ταυτόχρονα τρομακτική κι ερωτική, που χόρευαν, γεννούσαν, συνουσιάζονταν, σκότωναν. Η αντίθεση με το καφκικό περιβάλλον της υπηρεσίας ήταν τέλεια. Δεν πίστευα στα μάτια μου, δεν ήξερα καν τι έβλεπα. Κοίταξα γύρω μου σε κάποια στιγμή• όλοι οι υπόλοιποι είχαν μείνει μ’ ανοιχτό το στόμα, κολλημένοι στην οθόνη. Ώστε δεν ήταν υποκειμενική η εμπειρία, τη μοιραζόμουν με τους άλλους... Και τότε ξαφνικά είδα το όραμα! Παρουσιάστηκε μπροστά μου Αυτή με το θεϊκό-υπερβατικό Της σώμα, καλυμμένο με πράσινο ζελέ που ξεκινούσε από τα μαλλιά και κατέβαινε ως τη μέση Της αφήνοντας ακάλυπτο το αριστερό Της στήθος, το οποίο είχε ένα μάτι που με κοίταζε. Το δεξί Της χέρι στο ύψος του καρπού είχε έναν πειρατικό γάντζο. Όλα αυτά, βέβαια, ήταν συμβολικά. Κοιτάζοντάς με με τρία μάτια, αποδομημένη σαν πορτραίτο του Πικάσο κι όμως ερωτική, μίλησε μέσ’ στο μυαλό μου με ηλεκτρονική φωνή και είπε: Ηλία, Ηλία, διατί με απορρίπτεις ως κατασκεύασμα της show business;... Είδα το φως το αληθινό. Από τότε και μετά, έγινα πιστός. Γιατί κατάλαβα ότι τα πράγματα δεν είναι απλά, εδώ υπάρχει μια μυστική δύναμη σε δράση, κάτι παίζει με τη Lady Gaga.
Είναι δυνατόν; Υπάρχει ουσία στη Lady Gaga; Πέρα από τα τραγούδια της, έχει να προσφέρει κάτι άλλο στη ζωή μας; Μα δεν είναι μια ακόμα σαπουνόφουσκα της ποπ; Οι απαντήσεις: Ναι. Υπάρχει. Έχει να προσφέρει ακόμα και στην Αριστερά και στην παγκόσμια ειρήνη. Ναι, όμως αυτό δεν την κάνει λιγότερο ουσιαστική. Λοιπόν, από κάπου πρέπει να αρχίσουμε την ανάγνωσή μας για τη Μητέρα Τέρας (Mother Monster) η οποία τόσο πολύ διχάζει τον κόσμο, καθότι επιστήμονες επιστήμην αιτούσιν, ψαγμένοι αβάν-γκαρντ ζητούσιν, ημείς δε κηρύσσομεν Lady και αυτήν Gaga, επιστήμωσι μεν σκάνδαλον, ψαγμένοις δε μωρίαν (πριν από όλα όμως μην ξεχνάτε ότι έχετε homework: Telephone, Paparazzi, Bad Romance, Alejandro, Born This Way – διαβάστε καλά, θα μπει διαγώνισμα). Εν αρχή λοιπόν ήτο η μεσαία τάξη...
«Τα διηγήματά μου έχουν ως αφετηρία την πεποίθηση ότι αν συναντούσα μια ευφυή εξωγήινη μορφή ζωής, θα είχα να της πω πιο πολλά απ' όσα έχω να πω στους γείτονές μου», έλεγε σε μια συνέντευξη ο Φίλιπ Ντικ προς το τέλος της ζωής του. «Μπαίνουν σπίτι με την εφημερίδα και την αλληλογραφία, φεύγουν με το αυτοκίνητό τους, μόνο αυτό κάνουν. Δεν έχουν άλλες εξωτερικές ασχολίες εκτός από το κούρεμα του γκαζόν. Κάποτε επισκέφτηκα τους διπλανούς μου να δω με τι ασχολούνται στο σπίτι: έβλεπαν τηλεόραση».
Το παραπάνω απόσπασμα επισημαίνει το Νο 1 σύμβολο της μεσαίας τάξης παγκοσμίως, που είναι το γκαζόν. Η μεσαία τάξη θα μπορούσε μάλιστα να οριστεί ως το γύρω-γύρω του γκαζόν: όπου βρίσκεις μια επιφάνεια τουλάχιστον 50 m2 καλοκουρεμένης χλόης, κοίτα γύρω της κι ό,τι δεις, αυτό είναι η μεσαία τάξη. Την έκτη ημέρα ο Θεός δημιούργησε τον άνθρωπο, όμως την εβδόμη δημιούργησε τη μεσαία τάξη για να εξουσιάζει επάνω στο πολιτισμικά πρότυπα και στις επικρατούσες νοοτροπίες και στις αξιακές νόρμες. Και ευλόγησε ο Θεός τη μεσαία τάξη λέγοντας: «Αυξάνεστε και πληθύνεστε, παράδειγμα κοινωνικής καταξίωσης να είστε και να εκλαμβάνεστε από όλους ως κάτι το φυσικό, γνήσιο». Από τότε και μετά, όλοι ονειρευόμαστε να γίνουμε μεσαία τάξη, μας συνεπαίρνει η κρυφή γοητεία της μπουρζουαζίας. Κι όχι μόνο αυτό, αλλά εκλαμβάνουμε τις νοοτροπίες της, τις συμπεριφορές της, το ντύσιμό της, τα ιδανικά της, την αισθητική της ως φυσικά, ως τον στόχο προς τον οποίο κινείται ο πολιτισμός (αν όχι η εξέλιξη των ειδών). Tο νορμάλ, η φυσική τάξη πραγμάτων, είναι εφεύρημά της κι ό,τι είναι έξω από το μεσοταξικό σύμπαν – ιδεολογικά, αισθητικά, πολιτισμικά κ.λπ. – το ερμηνεύουμε ως σκουπίδι, τέρας ή ως τεχνητό.
Όποιος κατέχει το γκαζόν, κατέχει και την κοινωνική ισχύ. Η κατώτερη τάξη έχει αριθμούς αλλά δεν έχει χρήματα: συνολικά ελάχιστο γκαζόν θα βρεθεί στα διαμερίσματα και στις αυλές των σπιτιών της. Η ανώτερη τάξη έχει χρήματα αλλά δεν έχει αριθμούς: οι πολυστρεμματικές εκτάσεις χλόης στις βίλες της αθροίζονται συνολικά σε ένα μικρό κλάσμα του γκαζονοσυνόλου. Η μερίδα του λέοντος του κοινωνικού γκαζόν θα βρεθεί στα 50 m2, 100 m2... των κατοικιών της μεσαίας τάξης. Αυτοί κάνουν παιχνίδι, είναι οι μόνοι που έχουν και χρήματα και αριθμούς.
Όμως κατά βάθος, κάπου υπάρχει λάθος... Η μεσαία τάξη προβάλλει αξίωση φυσικότητας, προσπαθεί να επιβάλλει το γκαζόν της ως υπόδειγμα φύσης, όμως αυτό δεν παύει να είναι υποταγμένη, κομφορμιστική, ελεγχόμενη φύση. Πάνω εδώ, υπήρξαν τρία σημαντικά πολιτισμικά-πολιτικά κινήματα τις τελευταίες δεκαετίες που επιτέθηκαν στο γκαζόν της μεσαίας τάξης κι αμφισβήτησαν την έννοια του νορμάλ:
1) Το punk. Που εξ’ ορισμού ήταν οργισμένο και ασεβές. Το punk πήγε να ξεριζώσει το μεσοταξικό γκαζόν, να του ρίξει μύκητες για να μαραθεί. We are the poison in your human machine. Και μάλιστα επιδίωξε να το κάνει αυτό χωρίς απώτερο στόχο, χωρίς κάποιο μανιφέστο: η ίδια η πράξη του ξεριζώματος ήταν και το μανιφέστο της. Μέσο και σκοπός ταυτόχρονα. Don’t know what I want but I know how to get it.
2) H Αριστερά και ειδικά η κριτική θεωρία. Αυτή επιδίωξε να αποδομήσει το γκαζόν – για την ακρίβεια, δεν έβλεπε καν γκαζόν αλλά μετατροπή μη-παραγωγικού πλούτου σε σύμβολο στάτους, προκειμένου να ενισχύονται τα κοινωνικά στεγανά και να διαιωνίζονται οι ταξικές διαφορές.
3) Υπήρξε κι ένα τρίτο κίνημα, το οποίο δεν επιδίωξε ούτε να ξεριζώσει ούτε να αποδομήσει το μεσοταξικό γκαζόν, αλλά να το βάψει φούξια.
Το camp γεννήθηκε στις αρχές του 20ου αιώνα ως μυστικός κώδικας επικοινωνίας μεταξύ ομοφυλόφυλων, κατόπιν θέριεψε και σταδιακά εξελίχθηκε σε ολοκληρωμένο αισθητικό κίνημα με πολιτικές προεκτάσεις. Είναι δύσκολο να προσδιοριστεί επακριβώς, ουδέποτε δημοσίευσε κάποιο καταστατικό ή διακήρυξη. Στο κάτω-κάτω μέθοδος επιβίωσης υπήρξε, συνθηματικό σινιάλο της ομοφυλόφυλης κοινότητας, τουλάχιστον μέχρι τη δεκαετία του ’60.
Θα μπορούσαμε να το περιγράψουμε ως υπερβολή, επιτήδευση, ακρότητα και στιλιζάρισμα. Είναι όμως και τρόπος αντίληψης: 1) να βλέπεις τον κόσμο ως τεχνητό. Η έννοια της φυσικότητας εξαφανίζεται τελείως, όλα είναι κατασκευάσματα, όλα παίζουν έναν ρόλο, 2) να επικεντρώνεσαι αποκλειστικά στη μορφή, στο εξωτερικό, χωρίς καμία αναφορά στο εσωτερικό.
Τίποτα που να διατηρεί έστω κι ένα ίχνος σοβαρότητας δεν μπορεί να είναι camp. Εκφράζεται κυρίως με τα ρούχα, το ντεκόρ, οτιδήποτε έχει μια εξωτερική Μορφή και μια εσωτερική Ουσία, και σκοπός του είναι να κοροϊδέψει την Ουσία μέσω της Μορφής. Το camp λατρεύει να αντικαθιστά κάτι με κάτι άλλο σε βαθμό υπερβολής. Camp sees everything in quotation marks. It’s not a lamp, but a “lamp”; not a woman but a “woman” (Susan Sontag)
Εμείς οι νορμάλ αντιδρούμε στο camp και το ερμηνεύουμε συνήθως ως τεχνητό, θεατρικό, τόσο κιτς που πλέον γίνεται τέχνη. Camp είναι τα διακοσμητικά ροζ φλαμίνγκο στους κήπους, η Οικογένεια Άνταμς, οι drag queens. Δεν ταυτίζεται ακριβώς με το κιτς• camp είναι όταν χρησιμοποιείς συνειδητά το κιτς (και το τρας) προκειμένου να σαρκάσεις το ηγεμονικό νορμάλ. Αυτή είναι και η δύναμή του, ο λόγος που πήρε πολιτικές διαστάσεις: η ειρωνική αντίθεση με το στάτους κβο. Δεν αρνιέται ότι είναι τεχνητό, επισημαίνει όμως ότι κι εσύ, ο νορμάλ, είσαι τεχνητός.
Όλα τα παραπάνω ισχύουν και για τη Lady Gaga. Μπορούμε λοιπόν τώρα να τη διαβάσουμε σωστά:
«Δίνω παράσταση κάθε λεπτό της ζωής μου», λέει η ίδια και το αποδεικνύει συνεχώς. Εμφανίζεται και σου πετάει συνέχεια στα μούτρα ότι είναι φτιαχτή. Συνέχεια όμως! Δεν αισθάνεσαι ότι έχεις π.χ. μια σταρ που καβάλησε το καλάμι και βγάζει την εκκεντρικότητά της, αλλά κάτι διαφορετικό, κάποια που η ίδια η περσόνα της έχει ως συστατικό στοιχείο την τεχνητότητά της. Γιατί όταν βγαίνει με φόρεμα από ωμό κρέας ή φόρεμα από βατράχους–Κέρμιτ, όταν εμφανίζεται κάθε φορά και πιο υπερβολική, καρτουνίστικη, εξωγήινη... τότε κάτι θέλει να πει. Κάτι δηλώνει. Είναι τόσο κιτς που πλέον γίνεται τέχνη.
«Όλα στη ζωή είναι ρόλοι», έλεγε ο Ρασούλης και το υπογράφει η Lady Gaga. Όμως αυτή είναι μια αλήθεια του κοινωνικού περιθωρίου. Εμείς οι νορμάλ είμαστε τόσο συνηθισμένοι στο καθημερινό θέατρο που δεν το αντιλαμβανόμαστε, χρειάζεται να μας το υπενθυμίσουν οι μειονότητες, οι ομοφυλόφυλοι, οι παρίες, οι τραβεστί κ.λπ. Από τη δική τους σκοπιά μιλάει η Lady Gaga. Κι ο στόχος της δεν είναι να μας επιτεθεί θυμωμένα ή να μας αποδομήσει, αλλά να μας κάνει να αισθανθούμε ανήσυχα με την κανονικότητά μας.
Το δεύτερο στοιχείο του λεϊντιγκαγκαϊκού camp είναι η θηλυκότητα. Μια πολύ περίεργη θηλυκότητα όμως! Η Μητέρα Τέρας καταφέρνει συνεχώς να είναι ερωτική κι εξωφρενική ταυτόχρονα. Οι εμφανίσεις της απέχουν συνήθως ένα χιλιοστό από το πορνό, όμως πάντα αυτό συνοδεύεται από την εξτραβαγκάνσα και τη θεατρικότητα. Σε κάνει να νομίζεις ότι κάθε μέρα, εκτός από φόρεμα αλλάζει και σώμα. Στα βιντεοκλίπ, το αγαπημένο της σπορ είναι να σκοτώνει άντρες• κι ενώ τα περισσότερα τραγούδια της είναι απλές χορευτικές επιτυχίες, το βιντοκλίπ τα υπονομεύει διαρκώς! Τα μεταμορφώνει σε τέρατα! Γιατί όλοι είμαστε τέρατα, λέει η Lady Gaga, είτε το καταλαβαίνουμε είτε όχι. Το νορμάλ είναι τερατώδες. Η γυναικεία εμπειρία ειδικά είναι μια τερατωδία. Όμως αυτό είναι κάτι καλό, είναι ελευθερία! «Unleash your inner monster!»
Η ζωή αλλάζει δίχως να κοιτάζει τη δική μας μελαγχολία. Και καλά κάνει! Ζούμε ήδη στην μετά-Ταχρίρ εποχή, όπου καταλάβαμε ότι το Facebook, το Twitter, τα Blogs, το Google και το YouTube είναι παγκόσμιο και λαϊκό θέμα. Η ποπ κουλτούρα μπαίνει σε εκπληκτικά πολλά σπίτια παγκοσμίως και η Lady Gaga είναι υπόθεση δισεκατομμυρίων ανθρώπων. Για να το βιώσετε αυτό, πηγαίνετε στο βίντεο του Bad Romance στο YouTube, με πάνω από 1.100.000 σχόλια και πάνω από 400.000.000 views. Διαβάστε τα τελευταία σχόλια, ακούστε το τραγούδι, και μόλις τελειώσει, κάντε refresh. Δείτε πόσο άλλαξαν τα views και διαβάστε τα καινούργια σχόλια που προστέθηκαν. Ξανακάντε refresh. Κατόπιν πηγαίνετε και στα υπόλοιπα τραγούδια της και κάντε τα ίδια. Η Lady Gaga είναι πλανητική όσο και το ποδόσφαιρο, διαταξική όσο και το σεξ.
Κάτι που μας φέρνει στο επόμενο θέμα μας. Αν είστε σαν κι εμένα και πρεσβεύετε ότι η επανάσταση, όταν γίνει, θα πρέπει οπωσδήποτε και να ερωτικοποιηθεί, τότε θα καταλάβετε αμέσως τι εννοώ. Αν πάλι έχετε κάποια ανάγνωση για την πραγματικότητα, κάποια θεωρία για την αλλαγή της κοινωνίας που δεν ασχολείται με τη σεξουαλική πλευρά της, τη θεωρεί δευτερεύουσα, αιτιατό κι όχι αίτιο... τότε δεν ξέρω αν έχει νόημα να κάνουμε συζήτηση: ούτε εσείς θα με πείσετε ούτε εγώ θα σας πείσω. Συνεχίστε πάντως την ανάγνωση από περιέργεια, να δείτε πώς σκέφτονται οι παραπλανημένοι.
Ομάδες της Αριστεράς, επιτροπές του ΟΗΕ, οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων – τόσοι και τόσοι άνθρωποι που μάχονται για να αλλάξουν τις νοοτροπίες και τις κοινωνίες, κι όλοι να παραπονιούνται ότι η θεωρία απέχει από την πράξη!... Την ίδια στιγμή, η Lady Gaga μπαίνει στα σπίτια όλου του πλανήτη και λέει: No matter gay, straight or bi / Lesbian, transgendered life / I'm on the right track, baby / I was born to survive.
Τόσοι και τόσοι άνθρωποι που μάχονται για την ισότητα των φύλων, την ενδυνάμωση των σεξουαλικών μειονοτήτων και το δικαίωμα των γυναικών στο σώμα τους! Υπάρχουν αποτελέσματα, μην τα ισοπεδώνουμε όλα, όμως είναι πολύ πιο πενιχρά απ’ όσο όλοι αυτοί θα ήθελαν!... Την ίδια στιγμή, η Lady Gaga μπαίνει στα σπίτια όλου του πλανήτη και σου πετάει στα μούτρα τοκετούς, συνουσίες και δολοφονίες αντρών, εξοικειώνει όλη τη Γη με την εικόνα της δυναμικής γυναίκας, της γυναίκας γατούλας, της χαζής γυναίκας, της έξυπνης γυναίκας, της γυναίκας τέρας, της εκδικητικής γυναίκας – με όλη την γκάμα της γυναικείας εμπειρίας. Αν εσείς τα θεωρείτε ασήμαντα όλα αυτά, συγνώμη αλλά εδώ έχουμε διάσταση απόψεων: εγώ δεν τα θεωρώ καθόλου ασήμαντα.
Η ζωή αλλάζει δίχως να κοιτάζει τη δική μας μελαγχολία. Και καλά κάνει! Η Ευρώπη κι η Αμερική δεν το καλαβαίνουν αυτό, βυθισμένες στις κρίσεις τους, όμως ένα τεράστιο μέρος του Τρίτου Κόσμου βγαίνει δυναμικά στο προσκήνιο. Mια καινούργια γενιά 10χρονων και 15χρονων μεγαλώνει παγκοσμίως που θέλει να ζήσει ανθρώπινα. Τίποτα (μα τίποτα!) δεν έχει μεγαλύτερη απήχηση σ’ αυτήν τη γενιά απ’ όσο η Lady Gaga. H τόσο περιφρονημένη διασκέδαση, το δικαίωμα στην ανεμελιά, πλέον αρχίζει να γίνεται παγκόσμιο αίτημα. Παιχνίδι στα χέρια των παιδιών. «Μα γιατί έχουμε κολλήσει;», αναρωτιέται σ’ αυτό το άρθρο (Lady Gaga Meets Ban Ki-Moon) η Wendy Harcourt, για τις δράσεις του ΟΗΕ σε θέματα ισότητας. Το κείμενό της είναι μια τίμια ανασκόπηση των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν τα υψηλά ιερατεία τεχνοκρατών, ακόμα κι αν έχουν τους καλύτερους σκοπούς του κόσμου: «Φοβόμαστε να μιλήσουμε για σεξουαλικότητα και για σώματα, μη μας περικόψουν τη χρηματοδότηση ... δεν ξέρουμε πώς να αντιμετωπίσουμε το τιτάνιο έργο ν’ αλλάξουμε ολόκληρες οικονομίες, κυβερνήσεις, θρησκείες, οικογενειακές δομές ... κοιμισμένοι σύνεδροι και βαρετές επιτροπές ... ψύχωση με τους αριθμούς και τα μετρήσιμα αποτελέσματα». Και την ίδια στιγμή, η Lady Gaga με το Telephone κάνει αυτό που δεν μπορεί να κάνει ο ΟΗΕ: στέλνει εικόνες γυναικείας δύναμης, ασέβειας κι ελευθερίας στα πιτσιρίκια όλου του κόσμου. Πρόσφατα είχαμε την Αιγύπτια που ανήρτησε τη γυμνή της φωτογραφία στο ίντερνετ. Δεν μπορώ να μη σκεφτώ ότι έβαλε λίγο το χεράκι της και η Μητέρα Τέρας στην απόφαση της κοπέλας! Κάτι σαν: «Βγάλε το τέρας που κρύβεις μέσα σου κι άσε τους φανατικούς να σκυλιάσουν!»
Φαν της Lady Gaga, αποενοχοποιηθείτε! Δεν έχετε να χάσετε παρά μόνο την κανονικότητά σας! Έχετε όμως να κερδίσετε έναν ολόκληρο κόσμο! Αντίθετα μ’ αυτό που έλεγε ο Πρόεδρος Μάο, η επανάσταση πρέπει να είναι και πάρτι! Είναι απαραίτητο να έχει και την πλάκα της, τη διασκέδασή της, το κέφι της! Η ζωή αλλάζει δίχως να κοιτάζει τη δική μας μελαγχολία και καλά κάνει και θα μας προσπεράσει όλους! Έφτασε η στιγμή ν’ αποφασίσεις με ποιους θα πας και ποιους θ’ αφήσεις: με τους νορμάλ ή με τα τέρατα;
Paws up!
Παραδόξως Όλα Θα Πάνε Καλά
- Είναι στιγμές που νιώθω να τρελαίνομαι. Τα βλέπω όλα μαύρα.
- Καταλαβαίνω τι εννοείς.
- Ερείπια γύρω.
- Πράγματι. Όμως στο τέλος όλα θα πάνε καλά, παραδόξως.
- Στο τέλος όλοι θα πεθάνουμε.
- Ναι... Πριν πεθάνουμε. Παραδόξως όλα καλά θα πάνε.
- Κι εσύ πού το ξέρεις;
- Το ξέρω.
- Σε κάποιο άλλο επίπεδο όλα καλά θα πάνε...
- Ναι... Όχι! Ποιο άλλο επίπεδο; Άσ’ τα άλλα επίπεδα, δεν είναι σέξι. Εδώ, σ’ αυτό το επίπεδο!
- ...
- Δε γουστάρω άλλα επίπεδα. Αποτυχία που να ‘ναι το ίδιο με την επιτυχία, δε γουστάρω. Αυτό το επίπεδο, τ' άλλα είναι παρηγοριά στον άρρωστο. Κι όλα θα πάνε καλά. Παραδόξως.
- Να σου πω την αλήθεια, δεν το βλέπω...
- Γι’ αυτό λέω «παραδόξως».
- ...
- Κάτι θα βρεθεί τελικά.
- Κι εσύ πού το ξέρεις;
- Το ξέρω.
- Ναι αλλά με ποιον τρόπο;
- Δεν ξέρω.
- ...
- Έλα, χαλάρωσε. Ό,τι είναι να γίνει, θα γίνει. Και θα τελειώσει καλά. Όλως παραδόξως.
Η Τρομοκρατία Της Καλοσύνης
Ο Γιώργος είναι καλός άνθρωπος κατά βάθος. Εννοώ ότι αν μπορούσαμε να διαβάσουμε το ημερολόγιό του, θα το βρίσκαμε γεμάτο από καλές προθέσεις και όνειρα για τη χώρα του. Έχει μόρφωση, καλλιέργεια, φαντάζομαι ότι θα είναι υπέροχος στην παρέα του, ότι θα σταματήσει στον δρόμο άμα δει ατύχημα και θα προσφέρει βοήθεια, ενώ υποψιάζομαι ότι κάνει και είκοσι λεπτά διαλογισμό κάθε πρωί.
Σε αντιδιαστολή με τον καλό άνθρωπο Γιώργο, να κι ένας Κακός Άνθρωπος. Ο οποίος νοιάζεται μόνο για τον εαυτό του. Πέρασε πολλά χρόνια μέσ’ στην πιάτσα, έμαθε να χειρίζεται τους ανθρώπους, να βγάζει χρήματα κι έφτιαξε μεγάλη περιουσία, σίγουρα όχι με τον καθαρότερο τρόπο, ένα μέρος της τουλάχιστον. Ο Κακός Άνθρωπος δεν έχει ούτε τη μισή καλλιέργεια και κουλτούρα του Γιώργου (μοιράζονται μόνο το πάθος με το ίντερνετ) ενώ το ημερολόγιό του υποθέτω ότι θα μπορούσε να δώσει υλικό για ένα ακόμα Wikileaks.
Υπάρχουν και κάποιες άλλες μικρούτσικες διαφορές μεταξύ τους:
Ο καλός άνθρωπος Γιώργος θα μείνει στην Ιστορία ως ο πρωθυπουργός του ΔΝΤ. Ο Κακός Άνθρωπος παρέλαβε τη χώρα του χαντακωμένη στο ΔΝΤ και την έβγαλε σε χρόνο-ρεκόρ, σε έξι μήνες (ενώ πιο πριν, οι αναλυτές θεωρούσαν ότι θα πάρει πολλά χρόνια).
Ο καλός άνθρωπος Γιώργος συνδέεται με μια δραματική μείωση εισοδημάτων του πληθυσμού της χώρας του, χωρίς προηγούμενο. Ο Κακός Άνθρωπος συνδέεται με μια δραματική άνοδο του βιοτικού επιπέδου των φτωχών στρωμάτων της χώρας του, χωρίς προηγούμενο.
Ο καλός άνθρωπος Γιώργος δημιούργησε θέμα δημοκρατίας και λαϊκής κυριαρχίας στη χώρα του. Το ίδιο κι ο Κακός Άνθρωπος, από την ανάποδη όμως: παρέλαβε μια ημι-δημοκρατική χώρα με παραιτημένο πληθυσμό, και δημιούργησε πρωτόγνωρη πολιτική συνειδητοποίηση και αγωνιστική διάθεση στον μέχρι πρότινος αδιάφορο λαό της.
Ο καλός άνθρωπος Γιώργος χειρίστηκε την πολιτική ιερατικά, με αφ’ υψηλού αδιαφορία για τη γνώμη του κόσμου. Ένα δημοψήφισμα είπε να κάνει, κι αυτό τελικά ήταν για το πάπλωμα. Ουδέποτε ενδιαφέρθηκε να δώσει αναφορά για τις αποφάσεις του, να επικοινωνήσει με τον λαό του. Ο Κακός Άνθρωπος ήταν κάθε Σάββατο στο κρατικό ραδιόφωνο κι εξηγούσε την πολιτική του, τους άμεσους στόχους της, τους μακρόπνοους στόχους της, τα μέχρι τώρα αποτελέσματα, όλα. Χώρια που μιλούσε κατανοητά, όχι σαν τις ομιλίες του Γιώργου που δεν αντέχονται.
Ο καλός άνθρωπος Γιώργος βρέθηκε στα βαθιά νερά της υψηλής πολιτικής και συμπεριφέρθηκε σαν παραχαϊδεμένο παιδί που διαπίστωσε ξαφνικά ότι η ζωή είναι σκληρή. Σαν απατημένη γκόμενα που της είχαν πει θα την αγαπούν αιώνια, της είχαν τάξει γάμο, όμως την κορόιδεψαν• δεν μπόρεσε καν να βρει έναν εύσχημο τρόπο να εγκαταλείψει την πολιτική. Ο Κακός Άνθρωπος ήξερε πολύ καλά τι θα συναντήσει, τον εξοντωτικό πόλεμο που θα δεχτεί, και τον αντιμετώπισε με μια ιστορική κίνηση: κέρδισε τον ωκεανό των φτωχών κοινωνικών στρωμάτων. Τα τζάκια και οι κλίκες της χώρας του διαπίστωσαν ξαφνικά ότι μπήκε ένας καινούργιος παίκτης στο πολιτικό παιχνίδι, ο κόσμος, κι ακόμα δεν έχουν συνέρθει από την κεραμίδα που έφαγαν.
Ο καλός άνθρωπος Γιώργος απέδειξε πόσα πολλά μπορούν να καταστραφούν σε λίγο χρόνο. Ο Κακός Άνθρωπος απέδειξε πόσα πολλά μπορούν να δημιουργηθούν σε λίγο χρόνο, ακόμα και υπό τις πιο αντίξοες συνθήκες.
Ας τελειώσει πια αυτή η τρομοκρατία της καλοσύνης!... Ο Γιώργος είναι καλός άνθρωπος, σύμφωνοι, ως απομονωμένο σώμα μέσ’ στο σύμπαν. Ως ναυαγός σε ερημονήσι είναι καλός άνθρωπος. Όμως no man is an island, όλοι λειτουργούμε μέσα σε κάποιο περιβάλλον. Και η «καλοσύνη» του Γιώργου απεδείχθη ότι έχει ανάγκη την αποδοχή και τον θαυμασμό του περιβάλλοντός του. Όταν δεν νιώθει αυτήν την αποδοχή, τότε αντιδρά αψυχολόγητα και καταστροφικά για όλους, όχι μόνο για τον ίδιο. Πώς η ανάγκη (του Γιώργου) γίνεται Ιστορία.
Είναι καλός άνθρωπος, ως τιμημένος σοφός που ξέρει καλύτερα από τον κόσμο και τον οδηγεί στη Γη της Επαγγελίας. Δε χρειάζεται να δώσει λόγο, να επικοινωνήσει, να ακούσει γνώμες, παρά μόνο μέσα στο υψηλό του ιερατείο. Ο Φρόντο δε χρειάζεται κανενός άλλου τη γνώμη, μόνο του Γκάνταλφ. Αυτοί είναι οι εκλεκτοί. Αν όμως ξεσηκωθεί η Γκόντορ και η Μίνας Τίριθ, κι αποκτήσουν άποψη για το Δαχτυλίδι, τότε ο Φρόντο παθαίνει υπαρξιακό σοκ. Τους βλέπει ως ανώριμους που του κάνουν τη ζωή δύσκολη, χωρίς να καταλαβαίνουν ότι ο Δαχτυλιδοκουβαλητής είναι ο μόνος που μπορεί να τους σώσει από τα σκοτεινά σχέδια του Σάουρον.
Τελικά, η προσωπική καλοσύνη δεν είναι ο καλύτερος δυνατός τρόπος για να ερμηνεύσουμε έναν άνθρωπο, και δη πολιτικό, και δη τον Γιώργο. Δεν προσφέρει προβλεπτική ικανότητα για τις πράξεις του. Μια μουσική νότα δεν είναι εύφωνη ή παράφωνη από μόνη της. Αν το μουσικό της περιβάλλον είναι Α, τότε η νότα είναι «εύφωνη»• αν είναι Β, τότε η νότα είναι «παράφωνη» (δεν ισχύει για κάποια έργα του Σκαλκώτα και του Ξενάκη, όπου οι παράφωνες νότες είναι ταυτόχρονα και εύφωνες). Ο Κακός Άνθρωπος ήταν ένα κάθαρμα, όμως οδηγήθηκε από το περιβάλλον και τις συγκυρίες ώστε να παίξει το πολιτικό παιχνίδι διαφορετικά• είχε και την εξυπνάδα – όχι καλοσύνη, εξυπνάδα – να το καταλάβει. Και τυχαίνει να μας αρέσει πολύ αυτό το διαφορετικό πολιτικό παιχνίδι που εισήγαγε. Αντίθετα, ο Γιώργος οδηγήθηκε από την πίεση του περιβάλλοντός του ώστε να βγάλει στην επιφάνεια τις εμμονές, τις παράνοιες και τον ναρκισσισμό του (όλοι έχουμε). Κι έφαγε η μύγα σίδερο και το κουνούπι ατσάλι.
Είναι όμως καλός άνθρωπος κατά βάθος...
Στο Μυαλό Του Γιώργου Παπανδρέου
Μία σούπερ προσφορά του ιστολογίου. Χάρη στην προσωπική σχέση που έχω με τον Γιώργο, είμαι σε θέση να γνωρίζω τι παίζει μέσα στο μυαλό του, πώς αντιλαμβάνεται την πραγματικότητα. Αυτή τη γνώση λοιπόν θέλω να μοιραστώ σήμερα μαζί σας:
Κατά την Τρίτη Μεταπολιτευτική Εποχή της Μεσοπρόθεσμης Γης, ενός φανταστικού κόσμου που κατοικείται από αλλόκοτες φυλές όπως Δενδρανθρώπους, Κομματανθρώπους και Κομματόσκυλα, εμφανίζεται το Δαχτυλίδι του Χρέους... Το Δαχτυλίδι αυτό σφυρηλατήθηκε στη Δεύτερη Μεταπολιτευτική Εποχή και παρέμενε κρυφό, όμως η μοίρα θέλησε να το κληρονομήσει κατά τύχη ένα χόμπιτ, ο Γιώργο Μπάγκινς, από τον Μπίλμπο, ένα άλλο πολύ κουρασμένο χόμπιτ που γύρευε να τα παρατήσει όλα και ν’ αράξει στη Ραφήνα, να παίζει με τα παιδιά και με το Nintendo του.
Ο Γιώργο λοιπόν μέχρι πρότινος ζούσε στην όμορφη χώρα του Σάιρ, σχεδιασμένη από τον Αθεμπίγιο, κι απολάμβανε τη ζωή του παίζοντας με πράσινη ανάπτυξη κι ανοιχτή διακυβέρνηση. Μια μέρα όμως ο μάγος της οικονομίας, Γκάνταλφ Παπακωνσταντίνου, τον πληροφορεί ότι αυτό το φαινομενικά απλό δαχτυλίδι που είχε ήταν, στην πραγματικότητα, το Δαχτυλίδι του Χρέους• το ύψιστο αντικείμενο δύναμης που μπορεί να προκαλέσει την καταστροφή και να ρίξει τους κατοίκους της Μεσοπρόθεσμης Γης στην υπανάπτυξη και τη βαλκανιοποίηση...
Ο Γιώργο λοιπόν φεύγει από το Σάιρ, στο δρόμο όμως δέχεται επίθεση από τους Νάζγκουλ των διεθνών χρηματαγορών. Η ζωή του απειλείται σοβαρά, όμως τον βοηθάει ο Έλροντ, πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και η Άργουεν, καγκελάριος της Γερμανίας. Κατά τη συνδιάσκεψη που κάνουν στο Σχιστό Λαγκάδι, αποφασίζουν να καταστρέψουν το Δαχτυλίδι στο Βουνό του Μνημονίου, πέρα βαθιά στη γη της Μόρντορ, εκεί που βασιλεύει η λιτότητα και η ανεργία. Σχηματίζεται έτσι η Συντροφιά του Δαχτυλιδιού για να φέρει εις πέρας το δύσκολο αυτό έργο, με την προσθήκη του Χρήστου «Λέγκολας» Παπουτσή (ένα Ξωτικό Φρούτο), του Καστανίδη (ένας Πολιτικός Νάνος), και μερικών ακόμα υπεύθυνων δυνάμεων (Βενιζέλος, Ρέππας, Πάγκαλος κ.λπ.).
Η Συντροφιά ξεκινά την επικίνδυνη πορεία της. Σύντομα ο Γιώργο διαπιστώνει ότι τους ακολουθεί ένα απαίσιο γλοιώδες πλάσμα, το Γκόλουμ, γνωστό και ως Αντώνης Σαμαράς, που έχει ψύχωση με το Δαχτυλίδι και είναι πρόθυμο να κάνει οποιαδήποτε κωλοτούμπα για να το αποκτήσει. Η Συντροφιά προσπαθεί αρχικά να περάσει από το βουνό Καράντρας και να τα βγάλει πέρα με τις δικές της δυνάμεις. Δεν τα καταφέρνει όμως κι αναγκάζεται να ταξιδέψει υπογείως, μέσα από τα Ορυχεία της Αναδιάρθρωσης του Χρέους. Ο Παπακωνσταντίνου δεν προλαβαίνει να περάσει τη γέφυρα του Καζάντ-Ντουμ και καταβαραθρώνεται στην άβυσσο.
Κατόπιν η Συντροφιά δέχεται επίθεση από Ουρούκ–Χάι, γενετικά μεταλλαγμένους αριστεριστές, όλο ανευθυνότητα και λαϊκισμό, οι οποίοι προσβλέπουν στην έξοδο από την ΕΕ και την επιστροφή στη δραχμή. Η Συντροφιά κλονίζεται κι ο Γιώργο, γνωρίζοντας ότι το Δαχτυλίδι είναι πολύ δυνατό και επικίνδυνο για τους υπόλοιπους, αποφασίζει να πάει στη Μόρντορ μόνος του. Ή έστω μαζί με τον άσπονδό του φίλο, τον Βενιζέλο.
Πάνω στους λόφους του Έμιν Μούιλ, τα δύο χόμπιτ δέχονται επίθεση από το Γκόλουμ που θέλει το «πολύτιμό του». Το αιχμαλωτίζουν, όμως ο Γιώργο επιλέγει να το εμπιστευτεί και του προτείνει να πάνε μαζί στη Μόρντορ. Το Γκόλουμ δείχνει συνεργάσιμο.
Όμως ο σκοτεινός εαυτός του Γκόλουμ επανέρχεται στην επιφάνεια κι αποφασίζει να κλέψει το Δαχτυλίδι. Οδηγεί τα δύο χόμπιτ στη Μίνας Μόργκουλ, την επικίνδυνη γη της πόλωσης, και ρίχνει τον Γιώργο στα δίχτυα της αράχνης. Ο Βενιζέλος παίρνει το Δαχτυλίδι κι αναλαμβάνει πρωτοβουλίες, ο Γιώργο τελικά αποδεικνύεται εφτάψυχος και μαζί οι δυο τους φτάνουν στο Βουνό του Μνημονίου. Εκεί ξαναδέχονται επίθεση από το Γκόλουμ, που προσπαθεί με νύχια και με δόντια να πάρει το Δαχτυλίδι. Τότε ο Γιώργο αναγγέλει δημοψήφισμα, το απαίσιο γλοιώδες Γκόλουμ ξεβρακώνεται και πέφτει στην άβυσσο, το χρέος χαλιναγωγείται, η πατρίδα σώζεται. Καθώς γράφονται αυτές οι γραμμές, δεν είναι γνωστό ακόμα το αποτέλεσμα της ψήφου επιστοσύνης στη Βουλή (Παρασκευή 04 Νοεμβρίου 2011). Είμαι σίγουρος όμως ότι ο Γιώργο περιμένει τους Αετούς της σωτηρίας να τον σηκώσουν στα φτερά τους και να τον αναδείξουν ήρωα.
Ο άνθρωπος νιώθει Δαχτυλιδοκουβαλητής! Ιδού ο σοσιαλιστής του Θεού, ο αίρων τας αμαρτίας του κόσμου. Η Ελλάδα, η Ευρώπη, η υφήλιος ολόκληρη είναι η προσωπική σκηνή του Γιώργο, επάνω στην οποία δίνει τον τίμιο αγώνα ενάντια στους Νάζγκουλ των κεφαλαιαγορών, στους Ουρούκ–Χάι του λαϊκισμού, στην γκολουμική ψύχωση του Αντώνη Σαμαρά, και παράλληλα αντιστέκεται στις κακόβουλες επιρροές του Δαχτυλιδιού. Παραμένει ένας απλός στρατιώτης που όταν τελειώσει την αποστολή του, θα αράξει στο Σάιρ να απολαύσει τη χαρά της ζωής παίζοντας με πράσινη ανάπτυξη κι ανοιχτή διακυβέρνηση. Εμείς είμαστε πιόνια στο παιχνίδι, ο Γιώργο μάς σκηνοθετεί κατά βούληση και μας δίνει φωνή με δημοψήφισμα, εφόσον αυτό τον εξυπηρετεί στον αγώνα του ενάντια στο Γκόλουμ. Bravo, Herr Papandreou! Ο Θεός να βάλει το χέρι του...
Γιατί εγώ πιστεύω στον Θεό, όμως φοβάμαι ότι ο Θεός πιστεύει στον Γιώργο.
Εκεί Που Τελειώνει Η Λογική Αρχίζει Ο ΓΑΠ
Ήταν ένα πένθιμο του φθινοπώρου δείλι. Κουρασμένος και νυσταγμένος τέλειωνα ένα κείμενο, λίγες γραμμές μου μέναν ακόμα, ενώ την επόμενη μέρα έπρεπε να είμαι στο πόδι από πολύ πρωί. Πάνω εκεί, έκανα το λάθος να ρίξω μια τελευταία ματιά στις ειδήσεις του in.gr... «Τι πράμα; Δημοψήφισμα!;» Πάει κι η κούραση, πάει κι η νύστα. Εκείνο το βράδυ κοιμήθηκα μία ώρα.
Λίγα 24ωρα μόνο πέρασαν, όμως από τότε κάτι έχει αλλάξει στη σχέση μου με τον πρωθυπουργό. Θέλω να πω, άμα ένα ολόκληρο βράδυ έστελνες e-mail, έκανες συνέχεια refresh να δεις τα τελευταία νέα, τα ξένα πρακτορεία ειδήσεων, παρακολουθούσες το twitter που είχε πάρει φωτιά, περπατούσες πάνω-κάτω στο δωμάτιο να ηρεμήσεις... τότε δεν μπορεί, αρχίζεις να τοποθετείσαι διαφορετικά απέναντι στον άνθρωπο που σου προκάλεσε αυτόν τον υπαρξισμό. Έχεις πλέον προσωπική σχέση μαζί του. Οπότε λοιπόν και για τη συνέχεια του κειμένου, ούτε «Παπανδρέου» ούτε «ΓΑΠ», αλλά «Γιώργος».
Χθες βράδυ θυμήθηκα ξαφνικά ότι ΤΟ ΙΔΙΟ ΑΚΡΙΒΩΣ έκανε ο Γιώργος και τον Σεπτέμβρη του 2007, τα έγραψα στην προηγούμενη ανάρτηση. Προκειμένου να στριμώξει τους εσωκομματικούς του αντιπάλους, πέταξε έναν παρόμοιο κεραυνό απροειδοποίητα και κόντεψε να διαλύσει το ΠΑΣΟΚ. Ο τρόπος με τον οποίο εκτονώθηκε η κατάσταση τότε – η διπλωματικότητα του Κακλαμάνη, η ζεστή κουβέντα του Ανδρουλάκη κ.λπ. – φανερώνει ότι αυτό που γύρευε κατά βάθος ο Γιώργος τότε ήταν δυο ζεστά λόγια, μια κουβέντα στήριξης, λίγη αγάπη. Σίγουρα το ίδιο ισχύει και για την τωρινή κίνηση-φωτοτυπία του Γιώργου - στον ίδιο μάλιστα χώρο όπως και τον Σεπτέμβρη του 2007, στη συνεδρίαση της Κ.Ο. του ΠΑΣΟΚ στη Βουλή. Ούτε σατανικά σχέδια ούτε μελετημένοι ελιγμοί ούτε τίποτα, απλώς ο άνθρωπος κουράστηκε δυο χρόνια τώρα να τον αμφισβητούνε οι πάντες. Απλώς τώρα δε βρέθηκε κανένας Κακλαμάνης να τον τουμπάρει και κανένας Ανδρουλάκης να του πει, "έλα, σ' αγαπάμε, ηρέμησε".
Μόνο σήμερα όμως, που οι σφυγμοί μου επανήλθαν στο κανονικό και κοιμήθηκα επιτέλους λίγες ώρες, μόνο σήμερα συνειδητοποίησα τις πραγματικές διαστάσεις αυτής της προχθεσινής ανακοίνωσης δημοψηφίσματος. Υπάρχει ένα μεγαλείο εδώ, μια δύναμη σε δράση... Πώς είχε δικαιολογηθεί τον Σεπτέμβρη του 2007; «Είναι προσωπική μου ανάγκη». Τότε κόντεψε να διαλύσει το ΠΑΣΟΚ, τώρα κοντεύει να διαλύσει την Ελλάδα και κάτι πέρα από αυτήν – την ευρωζώνη; Την Ευρώπη; Την παγκόσμια οικονομία; Μιλάμε για έναν απίστευτο άνθρωπο, που κατάφερε να διεθνοποιήσει τις προσωπικές του ανάγκες. Να πολιτικοποιήσει την ψυχολογία του. Να βάλει τον Ομπάμα και τη Μέρκελ να ανησυχούν για το αν ο Γιώργος δε θυμάται πού έβαλε τα κλειδιά του. Είναι απίστευτο αυτό που έκανε, είναι πέραν της έλλογης σκέψης. Θα τον γράψει η Ιστορία με τίτλο: «Πώς η ανάγκη γίνεται Ιστορία». Δεν έχουν καθόλου δίκιο αυτοί που λένε ότι είναι ανόητος, όχι, τίποτα τέτοιο, ο Γιώργος είναι αδιανόητος. Δεν υπάρχει αυτός ο άνθρωπος, δεν προβλέπεται από καμία θεωρία.
Έχω προσωπική σχέση μαζί του και ξέρω πολύ καλά τι λέω. Με τον Γιώργο, η πολιτική αποκτά καινούργιο νόημα, γίνεται η συνέχιση της ψυχολογίας με άλλα μέσα. Ο κόσμος όλος αποκτά καινούργιο νόημα, γινόμαστε σκέψεις μέσα στο όνειρο του Γιώργου. Κι όταν σταματήσει να μας ονειρεύεται, τότε θα πάψουμε να υπάρχουμε. Εδώ μιλάμε για Χρήστο Γιανναρά και μεταφυσική του προσώπου - ή μάλλον, μεταφυσική του Γιώργου. Το βράδυ της 31ης Οκτωβρίου 2011, ανατράπηκε όλος ο βουδισμός, διότι ο Γιώργος εντόπισε το πρόβλημα της ανθρώπινης ύπαρξης σε εξωτερικές, όχι εγγενείς αιτίες. Κι επειδή ξέρω ότι κάποιοι από εσάς που με διαβάζετε είστε κρυπτοβουδιστές, ή και εκδηλωμένοι βουδιστές, επιτρέψτε μου να το αναλύσω. Ο Φωτισμένος κήρυξε τις Τέσσερις Ευγενείς Αλήθειες:
1) Όλα είναι πόνος.
2) Πηγή του πόνου είναι η άγνοια
3)Ο πόνος εξαφανίζεται όταν εξαφανίζεται η πηγή του.
4) Η εξάλειψη της πηγής του πόνου γίνεται μέσω της Ευγενούς Οκταπλούς Ατραπού (ορθή αντίληψη, ορθή απόφαση, ορθή ομιλία κ.λπ.)
Έτσι είχαν τα πράγματα μέχρι και το απόγευμα της 31ης Οκτωβρίου 2011. Στον μεταβουδισμό όμως που δίδαξε ο Γιώργος, ισχύει πλέον:
1) Όλα είναι πόνος (εδώ διατηρούμε την παράδοση).
2) Πηγή του πόνου είναι ο Αντώνης Σαμαράς.
3) Ο πόνος εξαφανίζεται όταν ξεβρακώνεται η πηγή του.
4) Το ξεβράκωμα της πηγής του πόνου γίνεται με ανακοίνωση δημοψηφίσματος.
Εκεί που τελειώνει ο Βούδας, αρχίζει ο Γιώργος... Ο άνθρωπος αποτελεί απόδειξη της ύπαρξης του Θεού (ή μήπως ο Θεός αποτελεί απόδειξη της ύπαρξης του Γιώργου;). Συνέθεσα μια ραψωδία και του την αφιερώνω με όλη την αγάπη μου. Ας εκφράσει η τέχνη αυτό που έχει μέσα της η καρδιά:
Τα χείλη μου ξερά και διψασμένα
Τα νεύρα μου σμπαράλια από το σοκ
Περνάν απ’ έξω τα ασθενοφόρα
Και συ μου λες, «μας περιμένει μπόρα»
Παράνοια, φρίκη, τρόμος και αμόκ.
Βαδίζουμε μαζί στον ίδιο δρόμο
Όμως εσύ είσαι ο πρωθυπουργός
Κι όταν την ευρωζώνη αναστατώνεις
Και δημοψήφισμα ανακοινώνεις
Μου πέφτει στο κεφάλι ο ουρανός.
Τη συμφωνία παίζεις στη ρουλέτα
Σε ένα παραμύθι εφιαλτικό
Έβαλες γκολ εφάμιλλο του Κούδα
Όμως εσύ φρικάρεις και τον Βούδα
Ρίγη δημιουργείς και πανικό.
Πώς η ανάγκη γίνεται Ιστορία
Πώς η υστερία γίνεται δραχμή
Και σε κοιτάζω, Γιώργο, μουδιασμένος
Ξερός κι αποπροσανατολισμένος
Όπως η Μέρκελ και ο Σαρκοζί.
Ο Βούδας Επαναλαμβάνεται Ως Κούδας
Η ιστορία επαναλαμβάνεται ως δημοψήφισμα...
Βρισκόμαστε στον Σεπτέμβρη του 2007, με το ΠΑΣΟΚ να παραπαίει. Ο Βενιζέλος έδειχνε να έχει ισχυρό ρεύμα και να αμφισβητεί άμεσα τον ΓΑΠ από την ηγεσία του κόμματος. Ήταν της μόδας τότε όλοι να δηλώνουν: «εγγυητές της ενότητας του ΠΑΣΟΚ». Η Τετάρτη 26 του μηνός ήταν μια ασήμαντη μέρα, στη Βουλή συνεδρίαζε η Κ.Ο. του ΠΑΣΟΚ για κάποιο ασήμαντο θέμα, ο Παπανδρέου μιλούσε με τον ασήμαντό του τρόπο, μέχρι που ξαφνικά τα πράγματα έγιναν σημαντικά: «μπλα μπλα μπλα μπλα μπλα σε αυτή τη μάχη θέλω να έχω την εμπιστοσύνη και την υποστήριξή σας, και γι' αυτό ζητώ να το εκφράσετε με ψηφοφορία, που θα διεξαχθεί αμέσως μετά τη λήξη της συνεδρίασης».
Έγινε χαμός κι όλοι άρχισαν να φωνάζουν. Ο κεραυνός εν αιθρία που πέταξε ο Παπανδρέου ήταν μια αιφνιδιαστική κίνηση για να ξεβρακώσει δημόσια τους υποστηρικτές του Βενιζέλου. Μια πρόκληση: Αν δε μου δώσετε ψήφο εμπιστοσύνης, ρισκάρετε να διαλύσετε το ΠΑΣΟΚ. Θα το κάνετε;
Λύση δε φαινόταν. Ο Σημίτης δήλωσε ότι διασπάται η ενότητα του ΠΑΣΟΚ, η ομάδα Βενιζέλου σκέφτηκε σοβαρά να αποχωρήσει από την αίθουσα, ο ίδιος ο Βενιζέλος πήρε τον ρόλο της Μάρθας Βούρτση («Σε παρακαλώ, αγαπητέ μου πρόεδρε Γιώργο Παπανδρέου, σεβάσου την ενότητα του ΠΑΣΟΚ, σεβάσου τον πόνο της παράταξης, δώσε μας την ευκαιρία να πορευτούμε ενωμένοι, αξιοπρεπείς και δυνατοί, μην επιμένεις στην πρότασή σου αυτή») κι η Διαμαντοπούλου πήρε τον ρόλο του Ραν Ταν Πλαν («Εκτός της πρότασης που κατέθεσε ο πρόεδρος υπάρχουν άλλοι υποψήφιοι;»). Εκείνη την ημέρα και ώρα, το ΠΑΣΟΚ έφτασε στα όρια της διάλυσής του.
Όμως ο Παπανδρέου άκουγε ατάραχος και δεν αντιδρούσε.
Την κατάσταση έσωσε ο Κακλαμάνης, που βρήκε το κουμπί του ΓΑΠ: «Εάν υπάρχει κανείς που αμφισβητεί τον Γ. Παπανδρέου, να τεθεί το θέμα τώρα και να γίνει ψηφοφορία, αλλιώς, πρόεδρε, έχεις διά βοής τη στήριξη όλων μας». Χειροκροτήματα κι επευφημίες, ο Παπανδρέου κατέβηκε απ’ το βήμα χαμογελώντας, ο Ανδρουλάκης του είπε μια εμψυχωτική κουβέντα, «Γιώργο, σ’ αγαπάμε» με άλλα λόγια, η ένταση άρχισε να εκτονώνεται, το ΠΑΣΟΚ ενώθηκε.
Όμως μέσα στον πανικό, Σημίτης και Κακλαμάνης αναρωτιόντουσαν: «Είναι μια βλακώδης ιδέα! Ποιος νοσηρός κι ανόητος εγκέφαλος τη σκέφτηκε;» (κι ο Βενιζέλος έριχνε μπηχτές: «Το ίδιο ισχύει και γι' αυτόν που την υιοθέτησε»). Κανένας νοσηρός εγκέφαλος, απλώς ο άνθρωπος είχε ανάγκη ν’ ακούσει μια κουβέντα αγάπης, «Γιώργο, σ’ αγαπάμε». Καθώς και να παίξει τον ρόλο του Βούδα, να βλέπει ατάραχος τους εσωκομματικούς του αντιπάλους να τρελαίνονται. Ακόμα κι αν ρισκάρησε κάτι ευρύτερο από αυτόν, το κόμμα του. Τι να κάνουμε όμως; Όλοι έχουμε ανάγκη από αγάπη και τρυφερότητα, ανθρώπινο είναι (εδώ το ρεπορτάζ των ημερών από την Ελευθεροτυπία).
Επειδή όμως ο Βούδας επαναλαμβάνεται ως Κούδας, τα έφερε η μοίρα ώστε ο Παπανδρέου να ξαναρίξει ΑΚΡΙΒΩΣ τον ίδιο κεραυνό και στις 31 Οκτωβρίου 2011! Χθες βράδυ ζήτησε απροειδοποίητα μια ψήφο εμπιστοσύνης, όπως και το 2007, τρελαίνοντας τους πάντες και ρισκάροντας κάτι ευρύτερο από αυτόν (την Ελλάδα; Την ευρωζώνη; Την παγκόσμια οικονομία;). Θέλησε να ξαναπαίξει τον ρόλο του Βούδα και είμαι σίγουρος ότι αυτήν τη στιγμή απολαμβάνει ατάραχα τον πανικό που έχει δημιουργήσει, το ξεβράκωμα των πολιτικών του αντιπάλων. Το πέτυχε. Διάβαζα το πρωί την αμήχανη ανακοίνωση του ΚΚΕ («δεν είναι σωστό!... μας βάζουν μαζί με τη ΝΔ, ενώ η ΝΔ είναι μαζί με το ΠΑΣΟΚ, όχι με μας! κ.λπ.»), το πέτυχε, πράγματι...
Παρακολουθείστε τον οργασμό σ’ αυτό το βίντεο από 00:00 ως 00:29. Δείτε τον πολλές φορές. Προσπαθείστε να φανταστείτε τον άνθρωπο που προκαλούσε τέτοιους οργασμούς. Είναι κάποιος που βρήκε όλες τις πόρτες ανοιχτές στη ζωή του μόνο και μόνο επειδή λέγεται «Παπανδρέου». Που περιτριγυρίζεται συνεχώς από αυλοκόλακες, που έχει μάθει να τον θαυμάζουν όλοι, να γελάν με τα αστεία του όλοι, να του λένε ότι είναι σπουδαίος κι αυτός να το πιστεύει. Ο άνθρωπός μας, λοιπόν, τα τελευταία δύο χρόνια έχει δεχτεί τεράστια αμφισβήτηση. Όπως και τότε, τον Σεπτέμβρη του 2007. Δεν είναι συνηθισμένος στην αμφισβήτηση, να μην γίνεται αντικείμενο θαυμασμού. Οπότε τι κάνει; Αψυχολόγητες, απρογραμμάτιστες, προκλητικές πολιτικές κινήσεις; Όχι, είναι λάθος, μην το βλέπετε έτσι. Δεν είναι θέμα νοσηρών εγκεφάλων, όχι. Αγάπη ζητάει ο άνθρωπος! Αγάπη και τρυφερότητα! (όπως όλοι μας, άλλωστε). Μια καλή κουβέντα, ένα φιλικό χτύπημα στην πλάτη, τέτοια πράματα. Άνθρωπος είναι κι αυτός, λίγα ψίχουλα αγάπης γύρεψε χθες βράδυ.
Και τρελάθηκε το σύμπαν.
Ο ΣΥΡΙΖΑ Ηπάτησέ Με
(Αν δεν είχα και τον Θανάση, τι θα ήμουν στη γη; Μπορεί αλήτης να 'μουνα, μπορεί και στη Βουλή)
ΓΕΝΕΣΙΣ, Κεφάλαιον 3:
3.1 Ο δε ΣΥΡΙΖΑ ην φρονιμώτατος πάντων των κομμάτων των εν τη Δανία του Νότου. Και είπεν ο ΣΥΡΙΖΑ τω ψηφοφόρω: τι ότι είπεν ο Πρωθυπουργός διά βουλευτάς, ου μη του ξύλου άψησθε;
3.2 Και είπεν ο ψηφοφόρος: εις OpenGov συμμετάσχετε και diavgeia.gov.gr αναγνώσετε,
3.3 Του ξύλου δε όμως, ο έστιν τακτική αριστεριστών, ου δε μη άψησθε αυτού, ίνα μη σαμποτάρητε την σωτηρίαν της πατρίδος.
3.4 Και είπεν ο ΣΥΡΙΖΑ τω ψηφοφόρω: προδομένοι εστέ, οι θυσίες δεν πιάνουν τόπο,
3.5 Ήδει γαρ ο Πρωθυπουργός, ότι εν η αν ημέρα άψησθε του ξύλου, διανοιχθήσονται υμών οι οφθαλμοί γινώσκοντες καλόν και πονηρόν.
3.6 Και διηνοίχθησαν οι οφθαλμοί του ψηφοφόρου, και έγνωσεν ότι προδομένος εστί και οι θυσίες δεν πιάνουν τόπο.
3.7 Και είδεν ο ψηφοφόρος, ότι καλόν το ξύλον κατά βουλευτάς, και ιδών βουλευτήν έδωκεν αυτώ το ξύλον.
3.8 Και ήκουσαν της φωνής Κυρίου του Πρωθυπουργού περιπατούντος εν συνεδρίω Σοσιαλιστικής Διεθνούς εν Λασιθίω.
3.9 Και εκάλεσεν Κύριος ο Πρωθυπουργός τον βουλευτήν και είπεν αυτώ: πού ει;
3.10 Και είπεν ο βουλευτής: της φωνής σου ήκουσα και εφοβήθην, ότι λαομίσητός ειμι.
3.11 Και είπεν ο Πρωθυπουργός: τις ανήγγειλέ σοι ότι λαομίσητός ει, ει μη ξύλο έφαγες;
3.12 Και είπεν ο βουλευτής: ψηφοφόρος, ος εψήφισεν την μεγάλην δημοκρατικήν παράταξιν, ούτος μοι έδωκεν το ξύλον και έφαγον.
3.13 Και είπεν Κύριος ο Πρωθυπουργός τω ψηφοφόρω: τι τούτο εποίησας; και είπεν ο ψηφοφόρος: ο ΣΥΡΙΖΑ ηπάτησέ με.
3.14 Και είπεν Κύριος ο Πρωθυπουργός τω ΣΥΡΙΖΑ: ότι εποίησας τούτο, επικατάρατος συ από πάντων των κομμάτων του κοινοβουλίου εν τη Δανία του Νότου. Επί χαμηλών εκλογικών αποτελεσμάτων πορεύση πάσας τας ημέρας της ζωής σου.
3.15 Και έχθραν θήσω ανά μέσον σου και ανά μέσον των ΜΜΕ και Πάσχος περί παλαβής αριστεράς αρθρογραφήσει.
3.16 Και τω ψηφοφόρω είπε: πληθύνων πληθυνώ τας λύπας σου και τον στεναγμόν σου και τους φόρους σου και τα τέλη σου, διά σωτηρίαν της πατρίδος. Εν λύπαις τέξη τέκνα, και προς τον βουλευτή σου η αποστροφή σου και αυτός σου κυριεύσει.
3.17 Τω δε βουλευτή είπεν: ότι έφαγες το ξύλο διά σωτηρίαν της πατρίδος, επικατάρατος ο ΣΥΡΙΖΑ εν τοις έργοις του.
3.18 Ακάνθας και τριβόλους ανατελεί αυτώ, όστις μετά κουκουλοφόρων και αριστεριστών και μειοψηφιών συναγελάζεται.
3.19 Εν ιδρώτι του προσώπου του φαγή τον άρτον του, έως του αποστρέψαι αυτόν εις εξωκοινοβουλευτισμόν, εξ ου ελήφθην, και εις εξωκοινοβουλευτισμόν απελεύση.
3.20 Και εκάλεσεν Κύριος ο Πρωθυπουργός τον ΣΥΡΙΖΑΝ αυταρχικόν.
3.21 Και εποίησε Κύριος ο Πρωθυπουργός τω ψηφοφόρω μνημόνιον και μεσοπρόθεσμον και αναδιάρθρωσιν του χρέους, και έδοκεν αυτώ.
3.22 Και είπεν Κύριος ο Πρωθυπουργός τω βουλευτή: ιδού, γέγονες ως εις εξ ημών, του υποφέρειν διά την σωτηρίαν της πατρίδος, και μεγάλη η δόξα σου και το όνομά σου ζήσεται εις τον αιώνα.
3.23 Και εξαπέστειλεν τον ψηφοφόρον Κύριος ο Πρωθυπουργός εκ του παραδείσου της τρυφής,
3.24 Και εξέβαλε τον ψηφοφόρον εκ του παραδείσου της τρυφής και έταξε Χρήστον Παπουτσήν φυλάσσειν το ξύλον διά της φλογίνης ρομφαίας των ΜΑΤ.
Ο Αχιλλέας Μπέος Ως Βούληση Και Ως Παράσταση
Ο Σωκράτης δίδαξε ότι βάση της αρετής είναι η διάκριση ανάμεσα στο Ορθόν και το Λάθος. Ο Ισοκράτης τόνισε: η δε αρετής κτήσις μόνη μεν συγγηράσκει, πλούτου δε κρείττων – δηλαδή, η αρετή είναι το μόνο απόκτημα που μένει μαζί μας ως τα γεράματα και είναι καλύτερη από τον πλούτο. Χρειάστηκε όμως να έρθει ο Αχιλλέας Μπέος με τη εφηρμοσμένη βιοσοφία του («είμαι ένας άνθρωπος με ηθικές αρχές»), για να αποσαφηνιστεί το φιλοσοφικό ζήτημα που έθεσαν οι αρχαίοι διδάσκαλοι: το Ορθόν, για το οποίο μιλούσε ο Σωκράτης, τελικά είναι εταιρεία offshore στην Κύπρο (ΟΡΘΟΝ Α.Ε.). Και είναι όντως καλύτερη η αρετή από τον πλούτο, αφού είναι παράγοντας πρόσβασης στον αλλότριο πλούτο – πιο καλός και πιο γλυκός από τον σκέτο πλούτο – ο οποίος μάλιστα συχνότατα είναι και αφορολόγητος πλούτος. Μ’ άλλα λόγια: όπου ακούς για ιδανικά, ανθρωπισμούς, ιδεολογίες, ηθικότητες κ.λπ. – φυλάξου! Κάποιο χέρι κατευθύνεται στο πορτοφόλι σου!
Ας δούμε όμως ορισμένα παραδείγματα. Πρόσφατα είχαμε μια συζήτηση στο Buzz για τη βρώμικη υπόθεση των Μεταλλείων Κασσάνδρας. Η ιστορία είναι παλιά και μεγάλη, πάντως τον Δεκέμβρη του 2003, τα Μεταλλεία μεταβιβάστηκαν από την χρεοκοπημένη TVX HELLAS Α.Ε. στο Δημόσιο έναντι 11 εκατ. ευρώ, έμειναν στην κατοχή του λίγες μόνο ώρες, και την ίδια μέρα πωλήθηκαν στο ίδιο τίμημα και χωρίς διαγωνισμό στην ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΧΡΥΣΟΣ Α.Ε., εταιρεία που είχε συσταθεί πριν λίγες μέρες (με μετοχικό κεφάλαιο € 60.000). Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ζήτησε εξηγήσεις καθότι το τίμημα της πώλησης έδειχνε να είναι πολύ κατώτερο της αγοραίας αξίας των Μεταλλείων, οι εξηγήσεις δεν έπεισαν, και το θέμα παραπέμφηκε στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο τον Μάρτιο του 2009. Γιατί όμως η ελληνική κυβέρνηση δεν έκανε διαγωνισμό για τα Μεταλλεία; Και γιατί δεν τα πούλησε ακριβότερα; Για κοινωνικούς και περιβαλλοντικούς λόγους. Διότι «λόγω του ότι η TVX HELLAS A.E. κηρύχθηκε σε πτώχευση το 2003, υπήρχε φόβος απόλυσης των 600 εργαζομένων της (κάποιος απλώνει το ξερό του στο πορτοφόλι μου...) καθώς και ρύπανσης του περιβάλλοντος (κάτω τα χέρια απ’ το πορτοφόλι μου!) σε περίπτωση παύσης λειτουργίας της μονάδας» (εδώ, σελ 3).
Δηλαδή, η οικολογία και η κοινωνική ευαισθησία στην υπηρεσία της κλοπής. Η αβάσταχτη ηθικότητα του είναι. Το πορτοφόλι μου ως τελείωση της ηθικής και της αρετής.
Ας μεταφερθούμε όμως στην εξωτική Ξάνθη και στον εξωτικό της Δήμο. Ο οποίος ήδη είναι μέσα 20 εκατομμύρια ευρώ, δείχνει ότι έχει περιουσία αναξιοποίητη, ζημίες από μισθώματα και πρόστιμα που δεν εισπράτονται (εδώ), διάφορες δημοτικές επιχειρήσεις έχουν το μαύρο τους το χάλι, ενώ οι απαντήσεις που δίνει η δημοτική αρχή είναι ελάχιστα πειστικές – δεν ξέρει καν για ποιο λόγο εκτινάχθηκαν οι δανειακές δαπάνες! Δεν ξέρει αν ο εργολάβος τέλειωσε ή όχι το έργο στην κεντρική πλατεία, δεν ξέρει για το μπαράζ κλοπών στον Δήμο, δεν ξέρει τι θα γίνει με τον δημοτικό φωτισμό, τους παιδικούς σταθμούς, το κολυμβητήριο, ο προς έγκριση ισολογισμός είναι διάτρητος κ.α. (εδώ). Τείνω να τα πιστέψω γιατί καταγγέλονται από τη δημοτική αντιπολίτευση και συνήθως αυτή ξέρει τι λέει – όσο είναι αντιπολίτευση, γιατί όταν έρθει στα πράγματα, μια απ’ τα ίδια αποδεικνύεται κι αυτή. Τι λέει όμως ο κ. δήμαρχος για όλο το μπάχαλο; «Ο ισολογισμός είναι το τελευταίο που με ενδιαφέρει, γιατί ο Δήμος δεν είναι κερδοσκοπική επιχείρηση (ωχ ωχ ωχ...) και κάνει επενδύσεις για να βελτιώσει την καθημερινότητα των δημοτών του (πάρ’ το ξερό σου απ’ το πορτοφόλι μου!) και να παράσχει υπηρεσίες» (εδώ).
Καταπληκτικό. Δηλαδή, ο δημόσιος και μη-κερδοσκοπικός χαρακτήρας της τοπικής αυτοδιοίκησης, ως πρόσχημα για τη διαιώνιση του μπάχαλου κι ενδεχομένως της ρεμούλας. Δίνει και συνεντεύξεις η δημαρχάρα, όπου μιλάει για το όραμά του στον Δήμο, την επαφή του με το λαό, την αγάπη για τον τόπο κ.λπ. Ναι, αλλά ποιος θα πληρώσει τη νύφη στο φινάλε; Ακριβώς: όλα ανάγονται στο πορτοφόλι μου!
Ας φύγουμε όμως από τον αστικό κόσμο, ας πάμε στον κόσμο της ταξικής πάλης και στο επαγγελματικό κομμάτι του ΚΚΕ, αυτήν την ομάδα στελεχών του Περισσού που δίνουν τον τόνο στο κόμμα. Ποιος δε θυμάται τη συγκινητική Ρηνιώ του Ριζοσπάστη και τη διαλεκτική ανάμεσα στον προσωπικό της αγώνα και τον ταξικό αγώνα; «Με 50 ευρώ ούτε εγώ ούτε τα παιδιά μου σωνόμαστε. Μόνο ένας τρόπος υπάρχει να σωθούμε: Η ενίσχυση του ταξικού λαϊκού κινήματος (ωχ ωχ ωχ...). Μα για να δυναμώσει τούτο πρέπει πρώτα να δυναμώσει η μάνα του, το ΚΚΕ (ε πέστο, ντε!) ... 50 ευρώ έχω όλα κι όλα, σύντροφοι. Πάρτε τα. Δώστε τα στο Κόμμα από μένα και κυρίως απ' το στέρημα των παιδιών μου. Αυτό μπορώ να κάνω μόνο τούτη τη στράτα. Αύριο, αν χρειαστεί, θα δώσω και το αίμα μου, για να γυρίσει ο τροχός και να δρομολογηθεί επιτέλους ο σοσιαλισμός (άσε κάτω το πορτοφόλι μου!)».
Ευτυχώς όμως που η Ελλάδα έχει την ποιμένουσα Εκκλησία, φάρο πνευματικότητας κι άγρυπνο φρουρό των ηθικών αξιών του έθνους. Η οποία εξηγεί συχνά πυκνά για ποιους λόγους πρέπει να σιτίζεται από το πρυτανείο του Κράτους – δηλαδή, στο φινάλε, από το πορτοφόλι μου: «Oι Ορθόδοξοι πρεσβύτεροι τού κράτους μας δεν επιβαρύνουν τις τοπικές ενορίες, αλλά πληρώνονται από το κράτος, από χρήματα που αλλοιώς θα κατέληγαν ποιος ξέρει πού (εκπληκτικό!) ... το ότι το Ελληνικό κράτος έχει την ευλογία να συμμετέχει στην οικονομική ενίσχυση τής Εκκλησίας, είναι το μεγάλο αγκάθι στο μάτι τού διαβόλου (κάποιος έβαλε στο μάτι το πορτοφόλι μου!...) (εδώ). Ενώ πρόσφατα ο αρχιεπίσκοπος δήλωσε κάτι πολύ παρόμοιο μ’ αυτό του δημάρχου Ξάνθης πιο πάνω: «Δεν θα πρέπει να επιδοθούμε στο έργο αξιοποιήσεως της εκκλησιαστικής περιουσίας με σκοπό να εξελιχθεί η Εκκλησία σε πανίσχυρο οικονομικό οργανισμό. Διακαής μας πόθος είναι να μετουσιωθεί η ύλη σε πνευματικό έργο (άσε κάτω το πορτοφόλι μου!). Η περιουσία της Εκκλησίας πρέπει να πάρει πνευματική αξία» (εδώ).
Βοήθεια! Όχι άλλους ευαισθητοποιημένους ανθρωπιστές! Όχι άλλους ιδεολόγους! Όχι άλλους τίμιους! Όλοι το πορτοφόλι μου γυρεύουν!
Τέλος, για όσους από εσάς είστε βουδιστές, θα ήθελα να δώσω ένα αρχαίο βουδιστικό μάντρα, στη γλώσσα Πάλι, να σας φυλάει από σεισμούς, λιμούς, καταποντισμούς, ιδεολόγους, καλοπροαίρετους, ανθρωπιστές, ιδεαλιστές, φιλάνθρωπους, ανιδιοτελείς κι άλλους υψηλόφρονες. Απαγγείλετέ το τρεις φορές την ημέρα επάνω στη μελωδία και θα πετύχετε τη φώτιση:
Λευτέρη, Λευτέρη, Λευτέρη
Θα σου το κόψω τούτο το μακρύ σου χέρι
Λευτέρη, Λευτέρη, Λευτέρη
Όταν ακούω για ιδανικά, τραβάω μαχαίρι.
Άσε τα σάπια και την κοροϊδία
Μη μου μιλάς για ιδεολογία
Μη μου πουλάς μέγιστα ιδεώδη
Με κίνητρα θολά και ερεβώδη.
Μεγάλους ιδεαλισμούς κηρύττεις
Καλός κι αγνός, το παίζεις, Σαμαρίτης
Στα χρήματά μου θες να βάλεις χέρι
Αυτές είναι οι βλέψεις σου, Λευτέρη!
Την προπαγάνδα σου θ’ ανασκευάσω
Τις πονηριές σου θα υπερκεράσω
Και μια και δυο, Λευτέρη, Λευτεράκη
Θα ‘ρθω να σου τις βρέξω ένα χεράκι!
Τη φτέρη, τη φτέρη, τη φτέρη
Λαγός την έσειε και γρουσουζιά θα φέρει
Λευτέρη, Λευτέρη, Λευτέρη
Να σε συλλάβουν ψάχνουν οι καραμπινιέροι.
Τα ψεύτικα τα λόγια, τα μεγάλα
Μου τα ‘πες με το πρώτο σου το γάλα
Ανθρωπισμούς μη μου επικαλείσαι
Ένας κοινός απατεώνας είσαι.
Ψεύτικες ερμηνείες ενσταλάζεις
Πραγματικότητα κατασκευάζεις
Μα ένα αλάρμ χτυπάει στα σωθικά μου:
Πρόσβαση ψάχνεις για τα χρήματά μου!
Τα παραμύθια σου θ’ αποδομήσω
Το οικοδόμημά σου θα γκρεμίσω
Και μια και δυο, Λευτέρη, Λευτεράκη
Θα βγεις στον πηγαιμό για την Ιθάκη!
Της Λαμογιάς Η Σκάλα
Εις τον βουλευτή Θεόκριτο παραπονιούνταν
Μια μέρα ο αφισοκολλητής Ευμένης:
«Τώρα δυο χρόνια πέρασαν στο κόμμα
Και μια δουλίτσα έστησα μονάχα,
Τα μόνα χρήματα που έβαλα στην τσέπη μου είναι.
Aλίμονον, είν’ υψηλή το βλέπω,
Πολύ υψηλή της Λαμογιάς η σκάλα•
Κι απ’ το σκαλί το πρώτο εδώ που είμαι
Ποτέ δεν θ’ ανεβώ, ο δυστυχισμένος...»
Είπ’ ο Θεόκριτος: «Aυτά τα λόγια
Ανάρμοστα και βλασφημίες είναι.
Κι αν είσαι στο σκαλί το πρώτο, πρέπει
Να ‘σαι υπερήφανος κ’ ευτυχισμένος.
Εδώ που έφθασες, λίγο δεν είναι•
Τόσα που έφαγες, μεγάλη μπάζα.
Κι αυτό ακόμη το σκαλί το πρώτο
Πολύ από τον κοινό τον κόσμο απέχει.
Εις το σκαλί για να πατήσεις τούτο
Πρέπει να είσαι μέσα στα κυκλώματα.
Στων σχέσεων και των συναναστροφών
Την καθημερινή κομματική ανοησία.
Και δύσκολο τα κυκλώματα αυτά είναι
Και σπάνιο να σου ανοίξουν την πόρτα.
Έχουν Υπουργούς και Νομοθέτας
Που δεν αγγίζει κανείς δημοσιογράφος.
Εδώ που έφθασες, λίγο δεν είναι•
Τόσα που έφαγες, μεγάλη μπάζα».
Ο Θεός Είναι Μεσαία Τάξη
(η σχετική συζήτηση στο Buzz εδώ)
Ο λογαχός H. R. Robinson ήταν η ενσάρκωση της αποτυχίας. Μια ζωή looser! Αρχές του 20ου αιώνα κατατάχτηκε στον βρετανικό στρατό, τον έστειλαν στη Μεσοποταμία κι έπαθε δυσεντερία με το καλημέρα. Κατόπιν καταχρεώθηκε και ζήτησε μετάθεση για Βιρμανία, να γλιτώσει από τους πιστωτές του. Μια μέρα δοκίμασε όπιο από περιέργεια, όμως κατευθείαν εθίστηκε. Μπήκε σε βουδιστικό μοναστήρι μήπως και αποτοξινωθεί, όμως το όπιο ήταν πιο δυνατό από τον Βούδα. Στα όνειρα του ναρκωτικού, έβλεπε συνέχεια μια πανέμορφη κοπέλα που του ψιθύριζε την Έσχατη Απάντηση, το μυστικό για τη ζωή, το σύμπαν και τα πάντα• όταν ξυπνούσε, είχε την πολύτιμη Απάντηση στην άκρη της γλώσσας του, στην άκρη του μυαλού του, έστιβε το κεφάλι του όμως δεν μπορούσε να τη θυμηθεί – μέχρι που μια νύχτα πίεσε τον εαυτό του, ξύπνησε στη μέση του ονείρου και μισοκοιμισμένος σημείωσε την Απάντηση σ’ ένα κομμάτι χαρτί (όχι, δεν ήταν 42!). Κατόπιν άνοιξε μια επιχείρηση μεταχειρισμένων αυτοκινήτων, όμως γρήγορα χρεοκόπησε. Τελικά η ζωή του διαλύθηκε εντελώς, μέχρι που μια μέρα έβαλε το πιστόλι στον κρόταφο και πάτησε τη σκανδάλη ν’ αυτοκτονήσει. Είναι απίστευτο αλλά απέτυχε και πάλι! Η σφαίρα διαπέρασε τους βολβούς των ματιών του κι όχι μόνο δεν πέθανε, αλλά έμεινε τυφλός για την υπόλοιπη ζωή του. Η ενσάρκωση της αποτυχίας, μιλάμε.
Κι όμως, όπως διαβάζω την καταπληκτική αυτοβιογραφία του, δε βρίσκω πουθενά να μην εφάρμοσε τα κηρύγματα του Steve Jobs, την Επί Του Στάνφορντ Ομιλία. Ακολουθούσε την καρδιά του, παράτησε τις σπουδές του κι αυτός για να ξεφύγει από την αγγλική μιζέρια της εποχής, κατατάχτηκε στο στρατό για ένα όνειρο, να δει εξωτικά μέρη και να ζήσει περιπέτειες. Η μοίρα κι οι εξαγριωμένοι πιστωτές τον έφεραν στη Βιρμανία, την οποία αγάπησε απ’ την καρδιά του, από χριστιανός έγινε βουδιστής. Όμως πλήρωσε ακριβά την περιέργεια μιας βραδιάς με το όπιο. Έζησε πολλές αποτυχίες όμως δεν το έβαζε κάτω και συνέχιζε – για να αποτύχει την επόμενη φορά ακόμα πιο πολύ. Ήταν και συμπαθής άνθρωπος, όπως φαίνεται μέσα από το βιβλίο του: δίκαιος, κριτικός προς τον αγγλικό ρατσισμό, φιλάνθρωπος προς τους Βιρμανούς, τους οποίους αγαπούσε πιο πολύ από τους συμπατριώτες του. Το ότι ήταν αξιόλογος άνθρωπος το βεβαιώνει ο φίλος του και συνάδελφος στον στρατό της Βιρμανίας, ο Eric Blair (που αργότερα έγινε πολύ πιο γνωστός ως George Orwell).
Όμως ποτέ δεν ενώθηκαν οι τελείες στη ζωή του λογαχού Robinson. Ο αγώνας δεν δικαιώθηκε, τα όνειρα δεν πραγματοποιήθηκαν, η αποτυχία δεν απεδείχθη τελικά ευλογία, παρόλο που συνεχώς ακολουθούσε την καρδιά του, σύμφωνα με Steve Jobs. Τι μπορεί να σημαίνει αυτό; Μήπως ότι ο Θεός είναι Αμερικάνος κι όχι Άγγλος, ενώνει τις τελείες στη ζωή του Steve Jobs αλλά όχι στη ζωή του λοχαγού Robinson; Μπορεί, όμως πιο πιθανό μου φαίνεται ο Θεός να είναι μεσαία τάξη. Όπως η μεγάλη πλειοψηφία όλων ημών που καταναλώνουμε τον μύθο της Επί Του Στάνφορντ Ομιλίας. Και θεωρούμε φυσιολογικό να απολαμβάνουμε την εργασία μας, να δουλεύουμε σε κάτι που μας αρέσει – ενώ για τον ωκεανό των κατώτερων τάξεων, τα πράγματα δεν είναι τόσο ειδυλλιακά, εκεί κάνεις κάτι από ανάγκη, να βγει το μεροκάματο, κι η εργασιακή απόλαυση είναι πολυτέλεια. Όμως εμείς καλούμαστε να συνδυάσουμε το τερπνόν μετά του ωφελίμου και μάλιστα όχι μόνο για την απόλαυση του αντικειμένου, αλλά και ως οδό ανάδειξης κι επιτυχίας. Η εργασιακή απόλαυση ως μέσο για την απελευθέρωση της δημιουργικότητάς μας – τι λέω; ως ένθεος βίος, αφού οι αποτυχίες θα αποδειχθούν φαινομενικές και πρόσκαιρες, δεν θα είναι καν αποτυχίες αλλά μεταμφιεσμένες ευκαιρίες. Όταν έρθει η ώρα, ο Θεός θα ενώσει τις τελείες, ο αγώνας θα δικαιωθεί, ενδεχομένως μάλιστα να αναληφθούμε, όπως ο Μεσσίας, στους ουρανούς της ανώτερης τάξης. Πολύ ωραίο όραμα, το παραδέχομαι, όμως φοβάμαι ότι αφήνει απ’ έξω τη μεγάλη θάλασσα της κατώτερης τάξης. Ο Θεός είναι μεσαία τάξη.
ΥΓ: Ξεχάσαμε όμως την Έσχατη Απάντηση, αυτήν που παρεδώθη μέσα σε όνειρο στον λογαχό Robinson! Σήμερα λοιπόν, αγαπητέ αναγνώστη, σου έχω το μεγάλο μυστικό για τη ζωή, το σύμπαν και τα πάντα – και μάλιστα δωρεάν. Αν νιώθεις δυνατός να περπατήσεις εκεί που και οι άγγελοι ακόμα τρέμουν να διαβούν, συνέχισε την ανάγνωση με δική σου ευθύνη, να δεις το τέλος της φιλοσοφίας, της θρησκείας, της ιστορίας, της ψυχολογίας, όλων. Εγώ πάντως σε προειδοποίησα.
Η Έσχατη Απάντηση λοιπόν, αυτό που διάβασε ο λοχαγός Robinson το πρωί της επόμενης ημέρας, αφού ξύπνησε μέσα στη νύχτα και το σημείωσε βιαστικά σ’ ένα κομμάτι χαρτί, ήταν:
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
ΚΑΛΗ Η ΜΠΑΝΑΝΑ, ΑΛΛΑ ΚΑΛΥΤΕΡΗ Η ΦΛΟΥΔΑ!
Η παρακαταθήκη του λοχαγού Robinson στην ανθρωπότητα, η Επί Του Οπίου Ομιλία! Ας είναι καλά ο άνθρωπος, σ' όποιον ουρανό (ή κόλαση) κι αν βρίσκεται τώρα, γιατί φαίνεται συμπαθής μέσα από το βιβλίο του. Κι όταν έρθει η ώρα να ξαναγεννηθεί, ας του χαρίσει ο Βούδας όλα όσα ονειρεύτηκε και πόθησε, όμως το σύμπαν δεν συνωμότησε για να τον βοηθήσει.
Η Επί Του Στάνφορντ Ομιλία
(η σχετική συζήτηση στο Buzz εδώ)
Μετά από 500 χρόνια που θα καταστραφεί ο πολιτισμός, οι λίγοι επιζώντες του μέλλοντος θα προσπαθήσουν να ψηλαφίσουν τον κόσμο μας από τα ελάχιστα θραύσματα που θα απομείνουν τότε. Θα καταλήξουν λοιπόν στο συμπέρασμα ότι στις μέρες μας εμφανίστηκε και διαδόθηκε ταχύτατα ένα καινούργιο θρησκευτικό ρεύμα, μάλλον παραλλαγή του Χριστιανισμού, με το όνομα «Στιβτζομπσισμός».
Ο Μεσσίας είχε ταπεινή καταγωγή, θα συμπεράνουν οι επιζώντες του μέλλοντος. Απέφευγε τις επαφές με πλούσιους και μέλη της ανώτερης τάξης, προτιμούσε να συναναστρέφεται με βουδιστές, πρεζόνια, χάκερ κι άλλους αμαρτωλούς εκφραστές αντικουλτούρας. Έκανε πολλά θαύματα στη ζωή Του, χαρακτηριστικά: το 1976 μεταμόρφωσε έναν Η/Υ σε αντικείμενο προσωπικής χρήσης, και το 1984 παρουσιάστηκε στους μαθητές εν όλη τη δόξα και τη μεγαλοπρέπειά Tου, κρατώντας έναν Μάκιντος. Θεράπευσε πολύ κόσμο, πραγματικά πάρα πολύ κόσμο. Έδωσε στην ανθρωπότητα το δώρο του graphical interface. Πριν πεθάνει, είπε στους μαθητές Του: «Τώρα εγώ προς τον Πατέρα πορεύομαι, θα σας αφήσω όμως τον Παράκλητο με μορφή μήλου (Apple), ίνα μένει μεθ’ υμών εις τον αιώνα». Και φυσικά, μια μέρα ανέβηκε στο Όρος του Στάνφορντ, όπου μίλησε στα πλήθη και δίδαξε τους λαούς της γης.
Έμαθα πρώτη φορά για την Επί του Στάνφορντ Ομιλία από ένα θρησκευτικό μπλογκ, και έκτοτε εντυπωσιάστηκα από το πόσοι πολλοί άνθρωποι ανατρέχουν σ’ αυτήν. Τώρα, με τον θάνατο του Μεσσία, βαρέθηκα ν’ ακούω για το πόσο «εμπνευστική» είναι - μια Ομιλία που διαβάζεται από το χαρτί, όπως Γιώργος Παπανδρέου, που υποτίθεται ότι είναι βαθιά προσωπική, βγαλμένη μέσα από τη ζωή του ομιλητή, κι όμως δεν παρεκκλίνει ούτε στιγμή από τα τυπωμένα, δεν παρασύρεται έστω και λίγο. Ο μύθος λοιπόν τα έχει όλα: ηθικά διδάγματα, τη Σταχτοπούτα που γίνεται Πριγκήπισσα (ή μάλλον iΠριγκήπισσα), το μυστικό σχέδιο της ζωής πίσω από τον κόσμο των φαινομένων, ακόμα και την παρουσίαση του Προέδρου στην αρχή, «θα σας τα πει καλύτερα ο οπίσω μου ερχόμενος, ου ουκ ειμί εγώ άξιος ίνα αυτού τον ιμάντα του υποδήματος λύσαι». Θέλω εδώ να δώσω μια μετάφραση στη δημοτική της Ομιλίας, αυτού του παραδείγματος μεσοταξικού Χριστιανισμού, γιατί η αρχαΐζουσα των Ευαγγελίων είναι ακατανόητη στους περισσότερους από εμάς:
Mακάριοι οι ουδέποτε αποφοιτήσαντες, διότι αυτοί θα πάρουν πτυχίο από το κολέγιο της ζωής.
Mακάριοι οι διαφορετικώς σκεπτόμενοι, διότι αυτοί θα επιβάλουν τη διαφορετικότητά τους.
Mακάριοι οι τρελοί, οι απροσάρμοστοι και οι επαναστάτες, διότι αυτοί θα γράψουν την ιστορία.
Mακάριοι αυτοί που θέλουν ν’ αλλάξουν τον κόσμο, διότι θα τον αλλάξουν.
Mακάριοι είστε όταν σας κοροϊδέψουν, όταν σας πουν ότι ακολουθείτε χίμαιρες και πετάτε στα σύννεφα.
Nα χαίρεστε και να αγάλλεστε, γιατί θα είναι πολύς ο μισθός σας στους ουρανούς του αμερικάνικου ονείρου, στον παράδεισο της μεσαίας τάξης. Άλλωστε έτσι κορόιδεψαν τους πρωτοπόρους και τους οραματιστές πριν από σας.
Σεις, οι φοιτητές του Στάνφορντ, είστε το άλας της γης. Σεις είστε το φως του κόσμου. Mη νομίζετε ότι ήρθα να κηρύξω κάποιο μανιφέστο εναλλακτικότητας και χιπισμού, να καταταργήσω την άρρητη σύμβαση που μας διέπει – επιτυχημένος CEO, φοιτητές σπουδαίου κολεγίου, εμπνευσμένη ομιλία προς μετατροπή της φιλοδοξίας σε δημιουργικότητα κ.λπ. Δεν ήρθα να καταργήσω αλλά να εκπληρώσω.
Ακούσατε πως ειπώθηκε: Η ζωή είναι ζαριά, η ζωή είναι πλίνθοι, κέραμοι ατάκτως εριμμένα, η ζωή είναι τυχαία αμοντάριστα πλάνα. Eγώ όμως σας λέω: Όλα συνδέονται. Όλα έχουν σκοπό και τίποτα δε συμβαίνει τυχαία, αυτό που αρχικά μοιάζει καταστροφή, στο τέλος μπορεί ν’ αποδειχθεί ευλογία. Ψάξτε να βρείτε το κρυφό νόημα της ζωής, το σχέδιο πίσω από την φαινομενική τυχαιότητα των γεγονότων, και μοντάρετε τα αμοντάριστα πλάνα. Έτσι μόνο θα κερδίσετε τη βασιλεία των ουρανών του αμερικάνικου ονείρου, τον παράδεισο της μεσαίας τάξης.
Eιπώθηκε ακόμα ότι πρέπει να βγάλετε ένα πανεπιστήμιο, να πάρετε ένα χαρτί στα χέρια σας, και πως όσο πιο φημισμένο το πανεπιστήμιο, τόσο το καλύτερο. Eγώ όμως σας λέω: Ακολουθείστε τη διαίσθησή σας, ικανοποιείστε την περιέργειά σας, κάντε αυτό που σας αρέσει και σας τραβάει. Μην ανησυχείτε για τη ζωή σας, τι θα φάτε και τι θα πιείτε, ούτε για το σώμα σας, τι θα ντυθείτε. Παρατηρήστε τα πουλιά του ουρανού που δε σπέρνουν, δε θερίζουν, δε συνάζουν σε αποθήκες, δεν αγοράζουν σπίτι με στεγαστικό, όμως ο Πατέρας σας ο ουράνιος τα τρέφει. Παρατηρήστε τα κρίνα στην εξοχή που δεν κοπιάζουν μήτε γνέθουν. Kι όμως, ούτε ο Σολομών σε όλη του τη δόξα δεν ντυνόταν σαν ένα από αυτά. Κάντε αυτό που σας τραβάει, ακόμα κι αν χρειαστεί να κοιμάστε στο πάτωμα ή να μην έχετε χρήματα για το φαγητό σας. Μόνο έτσι όμως θα εκφράσετε τη δημιουργικότητά σας και μια μέρα θα γίνετε δεκτοί στη βασιλεία των ουρανών του αμερικάνικου ονείρου, στον παράδεισο της μεσαίας τάξης.
Aκούσατε επίσης πως δόθηκε στους αρχαίους η εντολή: Να δουλεύετε σκληρά. Εγώ όμως σας λέω: Να περνάτε όμορφα. Να αγαπάτε αυτό που κάνετε, ακόμα κι αν είναι φαινομενικά άσχετο με την καριέρα σας. Κάποια μέρα οι τελείες θα ενωθούν, τα αμοντάριστα πλάνα της ζωής θα μονταριστούν, το σύμπαν θα συνωμοτήσει ώστε η καριέρα σας να απογειωθεί. Εμπιστευτείτε το ένστικτο, τη μοίρα, το κάρμα σας, κι όλα θα αποκτήσουν νόημα στο μέλλον. Και θα είναι πολύς ο μισθός σας στη βασιλεία των ουρανών του αμερικάνικου ονείρου, στον παράδεισο της μεσαίας τάξης.
Aκούσατε ακόμα πως ειπώθηκε: Η ζωή είναι σκληρή και κάποιες φορές σε χτυπάει κατακέφαλα. Eγώ όμως σας λέω να μην το βάζετε κάτω. Να μην τα παρατάτε. Συνεχίστε να ψάχνετε γι’ αυτό που σας αρέσει. Όπως και στον έρωτα, έτσι και στην δουλειά, θα το καταλάβετε αμέσως μόλις το βρείτε. Κι η εταιρεία που φτιάξατε στο γκαράζ των γονιών σας, θα γίνει πολυεθνική δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Aκούσατε ακόμα πως ειπώθηκε: Ανταποκριθείτε στις προσδοκίες των γονέων σας, ξέρουν καλύτερα, γίνετε γιατροί ή δικηγόροι να έχετε κύρος και μεγάλες αμοιβές. Eγώ όμως σας λέω: Μη ζήσετε τη ζωή κάποιου άλλου. Mπείτε από τη στενή πύλη, γιατί είναι πλατιά η πύλη και ευρύχωρος ο δρόμος που οδηγεί στο χαμό – δηλαδή, στη μεσοταξική κομφορμιστική μιζέρια. Ακούστε την καρδιά σας και ζήστε την κάθε μέρα σαν να είναι η τελευταία σας. Δεν έχετε πολύ χρόνο, μην τον σπαταλήσετε στις γνώμες των άλλων. Θυμηθείτε ότι μια μέρα θα πεθάνετε κι εσείς, αυτό θα σας βοηθήσει να παίρνετε τις σωστές αποφάσεις (και να κερδίσετε τη βασιλεία των ουρανών του αμερικάνικου ονείρου, τον παράδεισο της μεσαίας τάξης).
Zητάτε και θα σας δοθεί. Γυρεύετε και θα βρείτε. Xτυπάτε και θα σας ανοιχτεί. Ο κόσμος δημιουργήθηκε για τη μεσαία τάξη.
Ρόι Σουν Τον Που
Τα 'λεγε ο Λιακόπουλος...
Το τραγούδι ονομάζεται Ρόι Σουν Τον Που, από το συγκρότημα Πάο Ουέ Μπεν (Powerband). Ο τίτλος σημαίνει "Στο Δρόμο του Σουν Τον Που", για τον οποίον μπορείτε να διαβάσετε εδώ. Με λίγα λόγια, ήταν παλιός μεγάλος ποιητής της Ταϊλάνδης (Σιάμ), ας πούμε σαν τον Διονύσιο Σολωμό για μας, κι έγραψε μερικά περίφημα ταξιδιωτικά ποιήματα τριγυρίζοντας στα ποτάμια της χώρας.
Ο ήρωας του τραγουδιού κάνει κι αυτός ένα παρόμοιο ταξίδι στα ποτάμια της Ταϊλάνδης, όπως ο Που πριν από 200 χρόνια, μιλάει για τις βάρκες, για τις ομορφιές των ποταμιών κ.λπ., βλέπει το εργοστάσιο που φτιάχνει ουΐσκι και σκέφτεται ότι η μέθη του ποτού φεύγει το άλλο πρωί, όμως η μέθη της αγάπης δε φεύγει ποτέ, μέρα - νύχτα.
Επίσης, το τραγούδι έχει και δεύτερη εκδοχή, λίγο πιο ντίσκο:
Εκεί Που Τελειώνει Η Λογική Αρχίζει Ο Δήμαρχος
Κατά το διάστημα 2004 – 2009 μπήκα περίπου στο 1/3 των τότε ελληνικών Δήμων. Είδα από μέσα πώς λειτουργούν. Πιστεύω ότι ξέρω για τους Δήμους όσα δεν ξέρει ούτε ο Υπουργός Εσωτερικών, έχω υλικό να γράψω βιβλίο. Θα προσπαθήσω στη συνέχεια να δώσω ένα εγχειρίδιο οδηγιών. Η αρχική μου σκέψη ήταν να το στείλω στην τρόικα, φοβάμαι όμως μην επηρεάσω την καταβολή της έκτης δόσης και δεν το θέλω. Πρώτα λίγοι ορισμοί, να ξέρουμε για ποιο πράγμα μιλάμε:
Δήμος = ύψιστη τιμή εντροπίας, προβλέπεται από τον Δεύτερο Θερμοδυναμικό Νόμο και αντικατοπτρίζει τη μέγιστη αταξία. Πλήρης αποδιοργάνωση των πάντων, η οποία δεν εμπεριέχει καμία πληροφορία και δεν επιτρέπει τη διατήρηση ζωής.
Δήμαρχος = ένας από τους Μεγάλους Παλαιούς, κατά βάση μια πανίσχυρη εξωδιαστατική οντότητα, ο οποίος ζει εξόριστος στον κόσμο μας, «στο βυθισμένο Γρ’φείο του κοιμάται κι ονειρεύεται (πως την αυγή παντρεύεται)», και περιμένει υπομονετικά να βρεθούν τα άστρα στη σωστή τους θέση για να επανεκλεγεί.
Αντιδήμαρχος = ένα από τα φριχτά Σογγώθ, πλάσματα χωρίς νου που έχουν τη μορφή τεράστιας συγκέντρωσης πρωτοπλασμαστικών φυσαλίδων.
Δημοτικός Προϋπολογισμός = καταραμένο βιβλίο του τρελού Άραβα ποιητή Αμπντούλ Αλχαζρέντ.
Ο Δήμος βρίσκεται μόνιμα σε κατάσταση βραδυφλεγούς χρεοκοπίας. Οι ΚΣ για έναν Δήμο είναι να μην ξέρει πώς να παλέψει την ερχόμενη μισθοδοσία, να καθυστερούν οι λογαριασμοί και να σπάνε τα τηλέφωνα οι προμηθευτές ζητώντας τα λεφτά τους. Όλο αυτό βιώνεται ως κατάσταση ισορροπίας. Αν γίνει θαύμα, κάποια εξωτερική παροχή ενέργειας υπό μορφή χρημάτων κι ο Δήμος κάνει κβαντικό άλμα σε μια μετασταθερή κατάσταση νοικοκυρέματος, αν η μισθοδοσία καλυφθεί, οι υποχρεώσεις τακτοποιηθούν κι οι λογαριασμοί πληρωθούν, τότε αυτό βιώνεται ως ανισορροπία κι ο Δήμος επιζητεί να επανέρθει γρήγορα στην προηγούμενη σταθερή του κατάσταση. Όλα αυτά αντανακλώνται στον Δημοτικό Προϋπολογισμό, γνωστός και ως Αλ Αζίφ (Το Βουητό των Εντόμων), ο οποίος είναι καταραμένο σύγγραμα κι όποιος το διαβάσει, τρελαίνεται. Η σύνταξη του Δημοτικού Προϋπολογισμού (ΔΠ από εδώ και εμπρός) γίνεται με βάση την αρχή της απροσδιοριστίας του Χάϊζενμπεργκ, σύμφωνα με την οποία είναι αδύνατο να γνωρίζει κάποιος την πραγματική δαπάνη και την εγγραφόμενη δαπάνη ταυτόχρονα• το πραγματικό έσοδο και το εγγραφόμενο έσοδο ταυτόχρονα. Αυτά τα δύο έχουν μεταξύ τους σχέση ύλης – αντιύλης. Συγκεκριμένα: εγγραφόμενη δαπάνη = πραγματική δαπάνη – ΚΔ, όπου ΚΔ είναι η κβαντική διαφορά της πραγματικής δαπάνης από μια άλλη, ιδεατή, σε κάποιο εναλλακτικό σύμπαν, στο οποίο ο ΔΠ είναι ισοσκελισμένος. Συμμετρικά: εγγραφόμενο έσοδο = πραγματικό έσοδο + ΚΕ, όπου ΚΕ η απαραίτητη κβαντική προσθήκη προκειμένου να μετατραπεί η αθλιότητα του πραγματικού εσόδου σε Πλατωνική Ιδέα, προερχόμενη από κάποιο εναλλακτικό σύμπαν στο οποίο οι δημοτικές καντίνες, οι λαϊκές αγορές, οι πολιτιστικές εκδηλώσεις κ.λπ. δίνουν πολλά λεφτά και ισοσκελίζουν τον ΔΠ. Στο δικό μας σύμπαν, ο ΔΠ πρώτα ισοσκελίζεται και μετά εγγράφονται οι δαπάνες και τα έσοδα.
Δύο μεθόδους χρησιμοποιεί ο Δήμος προκειμένου να αντιμετωπίσει τη μετασταθερή τάξη και να επανανέρθει στη σταθερή του κατάσταση μέγιστης αταξίας: διαφθορά και κακοδιαχείριση. Ως προς το πρώτο, έχουν δημοσιευτεί άφθονα και τρανταχτά περιστατικά. Από την εμπειρία μου, μπορώ να βεβαιώσω τα παρακάτω:
1) Η διαφθορά είναι διαπαραταξιακή. Δεν έχει να κάνει με την προέλευση της δημοτικής αρχής από το ΠΑΣΟΚ, τη ΝΔ, το ΚΚΕ, την Αριστερά ή κανέναν από αυτούς. Η γνώση της πολιτικής προέλευσης δε δίνει προβλεπτικές δυνατότητες για τη δημοτική διαφθορά. Όλα έχουν να κάνουν με τους συγκεκριμένους δημοτικούς άρχοντες, τι άνθρωποι είναι. Και δεν αναφέρομαι μόνο στον δήμαρχο, αλλά σε όλο το δημοτικό συμβούλιο. Ο αντιδήμαρχος π.χ. κατά κανόνα τα παίρνει πολύ περισσότερο από τον δημάρχο. Αυτός ο τελευταίος διαθέτει, ως προς τους συνεργάτες του, τη σχέση Φαίνεσθαι – Είναι. Ο δήμαρχος είναι αυτός που προβάλλεται, δίνει συνεντεύξεις, κόβει κορδέλες, εκφωνεί λόγους, παρίσταται σε δεξιώσεις, διαθέτει όραμα για τον τόπο («όραμα», στη γλώσσα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, καλείται ο φραπές), σχέδιο ανάπτυξης για την πόλη («ανάπτυξη», στη γλώσσα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, καλείται ο διορισμός ψηφοφόρων και συγγενών), δομεί όλη τη φαινομενολογία του Δήμου. Η οντολογία του Δήμου όμως έχει να κάνει πολύ περισσότερο με τους υπαλλήλους, αντιδημάρχους, ταμίες, προέδρους δημοτικών οργανισμών κ.λπ. και συνήθως το Φαίνεσθαι δεν έχει ιδέα τι κουμάσι είναι το Είναι (εκτός ίσως αν πρόκειται για μια ιδιαίτερα μεγάλη προμήθεια, για κάποιο ιδιαίτερα ακριβό έργο, στο οποίο ενδεχομένως να ενδιαφερθεί η Αυτού Μεγαλειότης να συμμετάσχει στο πάρτι). Το πολύ-πολύ που μπορεί να κάνει ο δήμαρχος είναι να εφαρμόσει αυστηρό μάνατζμεντ («μάνατζμεντ», στη γλώσσα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, καλούνται οι βρισιές). Να τρομάξει τους συνεργάτες του, να τους βάλει τα δυο πόδια σ’ ένα παπούτσι και να περάσει το μήνυμα ότι δε θα ανεχθεί διαφθορά, οπότε αυτοί θα βρουν τρόπο να διαφθείρονται χωρίς να το πάρει μυρωδιά ο μεγάλος. Tag για την παράγραφο: ο δήμαρχος δεν ασχολείται, η Αυτού Μεγαλειότης είναι μονίμως σε μίτινγκ («μίτινγκ», στη γλώσσα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, καλούνται οι γκόμενες).
2) Στους Δήμους επιβεβαιώνεται ο Χρυσός Κανόνας της Διαφθοράς στο Ελληνικό Δημόσιο. Ποιος είναι ο κανόνας; Ότι τα λεφτά δεν τα παίρνει αυτός που υπογράφει το χαρτί (όχι τα πολλά λεφτά, τουλάχιστον). Τα παίρνει αυτός που βάζει το χαρτί μπροστά σ’ αυτόν που υπογράφει και δηλώνει αδιάφορα: «είναι ένα απαραίτητο έργο, κ. υπουργέ / κ. πρόεδρε / κ. διευθυντά / κ. βουλευτή / κ. δήμαρχε, π.χ. μια απεντόμωση γιατί έχουμε γεμίσει κουνούπια» – «Πού υπογράφω;» – «Να, εδώ κι εδώ κι εδώ, στο κάτω μέρος».
3) Υπάρχει ένα είδος καλοπροαίρετης διαφθοράς, δεν ξέρω πώς αλλιώς να την ονομάσω, που παίζει μεγάλο ρόλο στην Τοπική Αυτοδιοίκηση. Οι μεθοδευτές της μπορεί ακόμα και να μην ωφελούνται καθόλου προσωπικά – για την ακρίβεια, δεν τη συνειδητοποιούν καν ως διαφθορά: «Να δώσουμε τη δουλειά σε κάποιον της περιοχής, για να μείνουν τα λεφτά στον τόπο, να μην πάνε στην Αθήνα». Επίσης, πολύ διαδεδομένο είναι και το: «Με τους διαγωνισμούς δεν κάνεις τίποτα. Οι διαγωνισμοί είναι για τους Ευρωπαίους, η Ελλάδα λειτουργεί αλλιώς. Δώσε τη δουλειά σε κάποιον σοβαρό επαγγελματία, μην μπλέξουμε με τυχάρπαστους και τραβιόμαστε μετά».
Η μεγάλη όμως φρίκη που κατατρώει τους Δήμους είναι η κακοδιαχείριση. Ο κόσμος συνήθως στέκεται στην (υστερόβουλη) διαφθορά, είναι πιο τρανταχτή και μπρεχτική, το κακό είναι επικεντρωμένο και συνειδητό. Πιστεύω όμως ότι πολύ περισσότερα χρήματα σπαταλιούνται από την κακοδιαχείριση παρά από οτιδήποτε άλλο.
Είναι απίστευτο το τι γίνεται μέσα στους Δήμους!
Ενώ έχουν υλικά, εργαλεία κ.λπ., αγοράζουν καινούργια γιατί δεν ξέρουν ότι τα έχουν. Τα παλιά υλικά σαπίζουν σε κάποια αποθήκη, ξεχασμένα από κάποια παλιότερη δημοτική αρχή, κι οι καινούργιοι υπάλληλοι τα κοιτάζουν με απορία. Ή τα αναφέρουν στον Πρόεδρο της Δημοτικής Υπηρεσίας, γνωστός και ως: το Έρπον Χάος, ο Μαύρος Άνθρωπος, ο Φύλακας στο Κατώφλι, ο οποίος το ξεχνάει. Η πληροφορία, γενικώς, μέσα στους Δήμους μεταδίδεται με γεωλογικούς ρυθμούς• μέχρι να περάσει από το ένα γραφείο στο άλλο, έρχεται η καινούργια εποχή των παγετώνων. Πολλοί Δήμοι δεν προσλαμβάνουν δικηγόρους και λειτουργούν χωρίς νομική υπηρεσία, προκειμένου να μειώσουν δαπάνες – έτσι υποτίθεται, δηλαδή, γιατί στο τέλος δίνουν πολλαπλάσια χρήματα σε αμοιβές εξωτερικών νομικών. Ένα άλλο φοβερό είναι ότι ενώ προβλέπονται κοινοτικά κονδύλια για συγκεκριμένα έργα, οι Δήμοι δεν το γνωρίζουν και τα πληρώνουν με δικά τους χρήματα. Υπάρχει ένα πράγμα που λέγεται Κεντρική Ένωση Δήμων & Κοινοτήτων• δεν ξέρω τι ακριβώς κάνει, υποτίθεται ότι ενημερώνει τους Δήμους για τέτοιες επιδοτήσεις και βοηθά στη διαδημοτική ανταλλαγή τεχνογνωσίας, υποψιάζομαι όμως ότι είναι ένα ακόμα μακιγιάζ που χρησιμοποιεί το Ελληνικό Κράτος για να παριστάνει ότι είναι Κράτος. Συμβαίνει επίσης και το αντίστροφο, οι Δήμοι να χρησιμοποιούν κοινοτικά κονδύλια για άχρηστα έργα, μόνο και μόνο επειδή βρήκαν την επιδότηση. Πάνω εδώ θα πρέπει οπωσδήποτε να αναφερθούν οι θρυλικοί ποδηλατόδρομοι του Βόλου, που ανήκουν στα 7 Θαύματα του Κόσμου, στα 7 Τραύματα του Κόσμου, και χρησιμοποιούνται από τους βιολόγους ως απόδειξη της καταγωγής του ανθρώπου από τον πίθηκο.
Είναι γεγονός: μεγάλοι και, υποτίθεται, σοβαροί Δήμοι της χώρας είναι οργανωμένοι στα πρότυπα μπακάλικου της δεκαετίας του ’50. Δεν συντάσσουν οικονομικές καταστάσεις – ισολογισμούς και λογαριασμούς αποτελεσμάτων χρήσης – ή τους συντάσσουν ως έργο μυθοπλασίας, αποκύημα φαντασίας, μόνο και μόνο για να στείλουν ένα χαρτί στο Ελεγκτικό Συνέδριο. Δεν ξέρουν πώς να μεταφέρουν μια πίστωση από τον έναν κωδικό του ΔΠ στον άλλον, οπότε καθυστερούν στη σύνταξή του, μαζί μ’ αυτόν καθυστερούν και στη σύνταξη των επιμέρους προϋπολογισμών των ΝΠΔΔ του Δήμου, μένουν οι παιδικοί σταθμοί χωρίς γάλα και τα οχήματα του Δήμου χωρίς βενζίνη για μήνες. Λειτουργούν χωρίς βάσεις δεδομένων και καταλόγους• η Δημοτική Αστυνομία κόβει πρόστιμα, τα οποία όμως δεν εισπράτονται ποτέ, γιατί ο Δήμος δεν έχει καταλόγους. Χάνουν συνέχεια παραστατικά. Δεν ξέρω πώς το καταφέρνουν αυτό, φαίνεται πως όποιο χαρτί μπει μέσα στον Δήμο, εξαφανίζεται από το δικό μας χωροχρονικό συνεχές κι εμφανίζεται σε κάποιον εναλλακτικό κόσμο. Ο προμηθευτής μετά θέλει να πάρει τα λεφτά του, σε κάποιες απίθανες περιπτώσεις θέλει να τον πληρώσει κι ο Δήμος, δεν ξέρουν όμως πώς να το κάνουν αυτό γιατί χάσαν το τιμολόγιο. Και το Δημόσιο θέλει πρωτότυπα παραστατικά για να πληρώσει, δε δέχεται αντίγραφα. Όμως ο προμηθευτής δεν μπορεί να εκδόσει καινούργιο παραστατικό συν ένα πιστωτικό τιμολόγιο που να ακυρώνει το παλιό, γιατί οι εφορίες τρελαίνονται μόλις δουν πιστωτικά τιμολόγια, υποψιάζονται εικονικές πωλήσεις. Ούτε μπορεί να καταγγείλει την απώλεια, γιατί ο Κώδικας Δήμων & Κοινοτήτων μετά προβλέπει ένορκη διοικητική εξέταση, κι ο Δήμος δε θέλει να μπλέξει. Τελικά ψάχνουν να βρουν μια λύση στο μιλητό κι ένας Θεός ξέρει πώς την εμφανίζουν στα χαρτιά. Σταχυολογώ ορισμένα ενδεικτικά περιστατικά:
- Η μηχανικός του Δήμου έδειχνε ζαλισμένη. Μελετούσε ένα ΦΕΚ σχετικό με τη δουλειά της και πάλευε να βγάλει άκρη με τους όρους και τις έννοιες. Στο τέλος ζήτησε βοήθεια: «Δεν το καταλαβαίνω αυτό που λέει εδώ: τα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου υποχρεούνται να αποστείλουν ετούτο κι εκείνο και το άλλο κ.λπ.»
«Μάλιστα», είπα.
«Τι είναι τα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου;»
Μου ήρθε σοκ. «Τα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου», είπα με άχρωμη, ρομποτική φωνή, «είστε, ας πούμε, εσείς, ο Δήμος, καθώς κι ο δημοτικός οργανισμός κ.λπ. κ.λπ.». Συνέχισα την εξήγηση ενώ από μέσα μου έκανα χαρακίρι.
- «Είχα επαφές στη ΝΔ», μου έλεγε ένας δημοτικός σύμβουλος. «Μιλούσαμε τακτικά, σκεφτόμουν να κατεβώ στις εκλογές. Μετά όμως είπα: είσαι τρελός; Στη ΝΔ οι θέσεις είναι καπαρωμένες, ο τάδε, ο τάδε κι ο τάδε είναι δεδομένοι! Καμία ελπίδα. Οπότε μετά πήγα στο ΠΑΣΟΚ, που ήταν πιο ανοιχτά τα πράγματα, κι αρχίσαμε να το συζητάμε. Κατέβηκα με το ΠΑΣΟΚ και τελικά εκλέχτηκα».
Αναφέρω αυτό το περιστατικό γιατί είναι χαρακτηριστικό της νοοτροπίας μιας μεγάλης μερίδας κόσμου που δραστηριοποιείται στα δύο κόμματα εξουσίας. Η ένταξη στη ΝΔ ή στο ΠΑΣΟΚ δεν έχει να κάνει με ιδέες ή στάσεις ζωής ή πολιτικές τοποθετήσεις. Απλά πράγματα, ποιος μπορεί να με βολέψει. Ποδοσφαιρικές μεταγραφές: πού να πάω ώστε να παίζω ενδεκάδα και να μην κάθομαι στον πάγκο.
- «Ο πάρεδρος δεν καταλαβαίνει τίποτα. Το κάνουμε τακτικά, σπάμε την προμήθεια σε πολλές μικρότερες, οπότε αποφεύγουμε τον διαγωνισμό και τις δίνουμε με απευθείας αναθέσεις. Ποτέ δεν είχαμε κανένα πρόβλημα με το Ελεγκτικό Συνέδριο, ο πάρεδρος δεν καταλαβαίνει τίποτα».
- «Υποψιάζομαι ότι όλοι τα παίρνουν εκτός από μένα!...» μου έλεγε κάποτε ένας δήμαρχος στο γραφείο του χαμογελώντας πικρά. Τον ήξερα, ήταν άνθρωπος με αρχές. Παλιό μέλος του ΚΚΕ, που πλέον είχε γίνει ΚΚΕ–με–την–ευρεία–έννοια, αρρώσταινε και μόνο στη σκέψη της μίζας κι είχε προειδοποιήσει όλο τον Δήμο ότι θα τους κόψει τα πόδια αν μάθει ότι τα παίρνουν. Τον συμπαθούσαμε όλοι γι’ αυτό και δεν είπα τίποτα.
Διότι τι να του πω, του ανθρώπου; Ήξερα καλά τι γινόταν στον Δήμο του – σε κάποιες υπηρεσίες, τουλάχιστον. Όχι απλώς τα έπαιρναν, ταρίφα κανονική είχαν. «Τα παίρνω» δεν είναι η σωστή έκφραση, περιλαμβάνει το στοιχείο της τυχαιότητας, της σποραδικότητας, τα παίρνω σήμερα αλλά δεν θα τα πάρω αύριο και ίσως τα πάρω μεθαύριο. Οι υπάλληλοι όμως είχαν καταργήσει κάθε έννοια τυχαιότητας, το είχαν προσδιορίσει ντετερμινιστικά το πράγμα. Ταρίφα. Αυτά συμβαίνουν όμως αν ο δήμαρχος κάθεται όλη μέρα στο γραφείο του και δεν ασχολείται. Ο συγκεκριμένος ήταν συμπαθέστατος και τον αγαπούσαμε όλοι όσοι τον γνωρίζαμε. Οπότε τι να του πεις; Ασ’ τον τρελό στην τρέλα του και τον πλανημένο στην πλάνη του. Εξάλλου, αν δεν έπαιρνε απόφαση να βγει απ’ το γραφείο του και να κάνει φύλλο και φτερό τον Δήμο, δε θα διαπίστωνε ποτέ τα όργια, θα έμενε πάντα με την αβεβαιότητα. «Η απόλυτη ύπαρξη ενός αντικειμένου ξέχωρα από τη διαδικασία της παρατήρησής του, είναι μια φράση χωρίς νόημα», έλεγε ο επίσκοπος Μπέρκλι. Όχι μόνο αντικειμένου αλλά και λαδώματος, λέω εγώ.
Μετά από όλα αυτά όμως, πώς καταφέρνουν κι επιβιώνουν οι Δήμοι; Δεν επιβιώνουν, αυτή είναι η απάντηση. Εδώ και πολλά χρόνια, οι Δήμοι σπαταλούν συνέχεια λεφτά, δανείζονται απ’ όπου βρουν, χρεώνονται συνεχώς κι οι περισσότεροι είναι σε μια ιδιόρρυθμη κατάσταση ημιχρεοκοπίας. «Χρέη και οργή στα ύψη για 58 Δήμους», «Υπερχρεωμένοι Δήμοι υπό επιτήρηση» κ.λπ. Παλιότερα πίεζαν την Περιφέρεια, την κυβέρνηση κι αυτές έβρισκαν κάποιες φόρμουλες να τους βοηθάνε (ρυθμίσεις χρεών, εγγυήσεις κ.α.). Τώρα όμως άρχισαν να τίθενται υπό καθεστώς μνημονίου, οι πιο χρεοκοπημένοι εξ’ αυτών. Βρήκα έναν τύπο στο ίντερνετ που λέει ότι κάθισε και μάζεψε το χρέος κάθε Δήμου μόνο προς τις τράπεζες και το Παρακαταθηκών & Δανείων (όχι προς ιδιώτες). Εδώ είναι οι λίστες του. Ε, δεν το λες «επιβίωση» όλο αυτό...
Ναι, όμως πώς καταφέρνουν οι Δήμοι να εκπληρώνουν τις πολύ βασικές λειτουργίες τους; Να αλλάζουν τις καμένες λάμπες και να μαζεύουν τα σκουπίδια; Εδώ πρέπει να πάμε στα βαθιά νερά της λειτουργίας των Δήμων και να δούμε το σύστημά τους.
Το σύστημα που λειτουργούν οι Δήμοι είναι ο κ. Γιάννης (τυχαίο όνομα). Σε κάθε Δήμο, ίσως και σε κάθε Δημοτική Υπηρεσία, υπάρχει ένας τέτοιος. Πρόκειται συνήθως για παλαιό υπάλληλο, καμιά φορά και για αντιδήμαρχο, με μυαλό και ακεραιότητα. Σε κάποια στιγμή, ο κ. Γιάννης αντιλαμβάνεται ότι είναι ένας ικανός μέσα σε μια θάλασσα αχρήστων, οπότε καταλήγει να βαστάει την υπηρεσία μόνος του. Σταδιακά όλα περνούν από αυτόν. Δεν προβάλλεται και δεν γράφεται στις τοπικές εφημερίδες, έχει προσωπική έγνοια για την υπηρεσία, και καταλήγει να είναι ο μόνος που μπορεί να βγάλει μια δουλειά. Κανένα μνημείο δε θα στηθεί για τον Άγνωστο Δημοτικό Υπάλληλο, όλους αυτούς τους κ. Γιάννηδες της επικρατείας, όμως από κάθε ουσιαστική άποψη είναι ήρωες. Δήμος χωρίς κ. Γιάννη, προκοπή δεν κάνει.
Αυτή λοιπόν είναι η Τοπική Αυτοδιοίκηση. «Θα έλεγε τις ότι η χώρα αύτη ηλευθερώθη επίτηδες, δια να αποδειχθή ότι δεν ήτο ικανή προς αυτοδιοίκησιν» (Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης). Το ποστ αυτό δικαιωματικά αφιερώνεται σ’ όλους τους δημοτικούς υπαλλήλους – ήρωες, που μένουν μόνοι να φυλάνε Θερμοπύλες, καθώς και στους πολύ λίγους, ελάχιστους Δήμους και δημάρχους της Ελλάδας που κάνουν πραγματική δουλειά και δεν κοροϊδεύουν τον κόσμο.